5 vragen over Keti Koti
Op 1 juli is het 151 jaar geleden dat Nederland de slavernij afschafte in Suriname en het Caribisch gebied. De afschaffing wordt ieder jaar herdacht en gevierd tijdens Keti Koti.
1. Wat wordt precies gevierd?
De slavernij werd in 1863 al afgeschaft, maar tot slaaf gemaakte mensen moesten nog 10 jaar doorwerken. Dit was om ‘de schade te beperken’ voor de plantagehouders. Daarom stopte de slavernij voor velen pas echt op 1 juli 1873. Op 1 juli vieren we daarom de afschaffing van de slavernij.
2. Waarom was vorig jaar extra speciaal
Keti Koti was in 2023 niet alleen speciaal vanwege het 150-jarig jubileum. Deze editie was ook bijzonder, omdat koning Willem-Alexander excuses aanbood voor het Nederlandse slavernijverleden. Premier Mark Rutte deed dit namens de regering eind 2022. Het hele herdenkingsjaar stond in het teken van tentoonstellingen, voorstellingen en vieringen.
Burgemeester Aboutaleb bood al op 10 december 2021 (Internationale Mensenrechtendag) excuses aan namens het college, voor de rol van het Rotterdamse stadsbestuur tijdens de slavernij.
3. Waar kan ik Keti Koti herdenken?
Keti Koti bestaat altijd uit 2 dagen. Een om te herdenken en een om te vieren. Op zondag 30 juni wordt het slavernijverleden herdacht met toespraken, muziek en 2 minuten stilte. Dit is aan de Lloydkade bij het slavernijmonument.
Van 15.15 tot 15.45 uur is er een bloemenceremonie ter nagedachtenis aan hen die de overtocht van Afrika naar Amerika niet overleefden. Wie wil, kan een bloemetje in de Nieuwe Maas werpen. Om 16.00 uur start het podiumprogramma met toespraken van burgemeester Ahmed Aboutaleb en Carlos Goncalves, voorzitter van Stichting Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst (GVGT).
De herdenking wordt georganiseerd door GVGT, in samenwerking met de gemeente Rotterdam en het Scheepvaart- en Transportcollege.
Op zaterdag 29 juni is er een kerkdienst in de Grote- of Sint Laurenskerk in het centrum van Rotterdam. Het thema is Bevrijding: wie heeft het nodig? Ga voor meer informatie over deze herdenkingsdienst naar deze pagina. Link opent een externe pagina.
4. Waar kan ik Keti Koti vieren?
Een dag na de herdenkingen, op maandag 1 juli, wordt het einde van de slavernij gevierd. Op 1 juli is het Wijkpark Oude Westen van 12.00 tot 22.00 uur een gezellige drukte tijdens het Keti Koti Festival. Met veel muziek, lekker eten en mensen in de prachtigste klederdrachten.
Bigi Spikri is een Surinaams begrip en betekent letterlijk ‘grote spiegel’. Tijdens een jaarlijkse feestelijke parade in Suriname liepen de uitgedoste mensen langs de winkeletalages van Paramaribo. Deze traditie van in authentieke klederdracht uitgedoste mensen wordt ook in Nederland voortgezet. Dit jaar start de optocht om 13.00 uur bij Recreatiecentrum Oostervant (vlakbij het Henegouwerplein) en komt om 13.45 uur aan in Wijkpark Het Oude Westen. Ga voor een overzicht van het programma naar de website ketikotirotterdam.nl. Link opent een externe pagina.
Ga voor alle activiteiten rondom het koloniale en slavernijverleden naar de website van Uitagenda Rotterdam: Verbroken ketenen, verbonden Rotterdam - Uitagenda Rotterdam. Link opent een externe pagina.
5. Waarom staat het monument aan de Lloydkade?
Vanaf de plek waar nu het Lloydkwartier is, vertrokken veel Rotterdamse schepen met handelswaar (zoals vuurwapens, aardewerk en sterke drank) naar Afrika, waar de lading werd geruild voor mensen. Zij werden naar Suriname gebracht en daar verkocht. Goederen als koffie en suiker werden vervolgens naar Rotterdam verscheept. Dit wordt ook wel driehoekshandel of driehoeksvaart genoemd.
Het monument staat op de plek waar schepen van de Rotterdamse slavenhandelsmaatschappij Coopstad en Rochussen vertrokken naar Afrika. Het heet officieel ‘Clave. Monument voor de slavernij’, van de Kaapverdiaanse kunstenaar Alex da Silva. In 2013 werd het op deze plek onthuld door minister Ronald Plasterk.
Lees meer over het koloniale verleden van Rotterdam op een speciale pagina . Link opent een externe paginavan het stadsarchief. Bekijk hieronder een video over het slavernijverleden van Rotterdam.
