Inheemse planten
Inheemse planten zijn planten die vanzelf in een gebied voorkomen. Ze zijn nodig voor insecten en andere dieren. Help ze door te kiezen voor inheemse plantensoorten!
Veel verschillende soorten planten en dieren (biodiversiteit) zijn belangrijk voor een gezonde en leefbare omgeving. Een gezonde natuur is er niet vanzelf. Verbouwing van het landschap, intensieve landbouw en de verspreiding van planten die niet in de omgeving thuishoren maken het lastig voor de biodiversiteit.
Gemeente Rotterdam geeft steeds meer aandacht aan biodiversiteit bij het inrichten en beheren van openbaar groen. Ook u kunt een bijdrage leveren in uw (gevel)tuin, op het balkon of op het dak.
(Vaste) planten en kruiden
Vaste planten zijn meerjarige, kruidachtige planten. Sommige planten blijven in de winter groen, maar de meeste trekken zich ondergronds terug voor hun winterslaap. In het voorjaar vormen vaste planten boven de grond ieder jaar nieuwe stengels, bladeren, bloemen en zaden.
Bloeiende planten met nectar en stuifmeel zijn goed voor bloemzoekende insecten, zoals bijen, hommels en vlinders, maar ook als voedsel voor lieveheersbeestjes en vliegen. Deze planten bieden veiligheid en voortplantingsplekken voor insectensoorten. Die insectensoorten zijn weer een bron van voedsel voor insecteneters als kleine zoogdieren, vogels en amfibieën.
Planten en kruiden zijn niet alleen een kleurrijk plaatje om naar te kijken, maar zorgen ook voor een goed humeur. Ze beschermen de grond tegen de zon en vullen de lege ruimtes op. Kruiden kunt u gebruiken om lekkere gerechten mee te bereiden of thee van te zetten. Zo heeft u toegang tot een eigen biologische kruidentuin.
Heesters
Een heester is een andere benaming voor een struik. Bij een tuincentrum of kwekerij komt u dan ook vaak het woord 'heester' tegen.
Vogels en kleine zoogdieren schuilen vaak in heesters, bosjes en dichte hagen omdat ze zich veilig voelen in dekking, buiten bereik van roofdieren. Ook broeden ze in allerlei soorten heesters. Heesters produceren bloemen met nectar en stuifmeel, waar veel insecten van profiteren, en vogels eten weer volop de bessen of vruchten van heesters.
Sommige heesters bieden het hele jaar door privacy doordat ze hun bladeren niet verliezen. Zo kunt u de klimop als natuurlijke schutting gebruiken. Dit is een goedkoper alternatief en het kleedt mooi aan. De bladeren, de bloemen en de bessen of vruchten zijn een afwisselend beeld om naar te kijken. Van bepaalde heesters kunnen de bessen of vruchten geplukt en gegeten worden.
Bomen
Net als kruiden en heesters hebben ook veel boomsoorten bloemen met nectar en stuifmeel. Sommige soorten bloeien al in maart, nog voordat er bladeren aan de takken zitten. Deze bomen zijn geliefd bij bestuivers zoals bijen, hommels en zweefvliegen.
Andere boomsoorten bloeien tot laat in de zomer, en bieden zo een voedselbron voor insecten wanneer andere plantensoorten al zijn uitgebloeid. De bessen en vruchten van een boom zijn voedsel voor vogels en kleine zoogdieren. Ook bieden bomen nestgelegenheid voor veel vogelsoorten.
Naarmate bomen ouder worden ontstaan er makkelijker op natuurlijke wijze holtes en spleten, waar naast vogels ook bijvoorbeeld vleermuizen in verblijven.
Bomen reflecteren zonnestralen, bieden meer schaduw en zorgen voor verkoeling tijdens warme dagen. Ze zijn een bron van zuurstof en zorgen voor minder wateroverlast. Woont u in een drukke omgeving? Door een boom te planten wordt u minder gehinderd door geluid.
Goed om te weten
Kies voor zonplanten als uw tuin of balkon meer dan 4 uur zon per dag krijgt. Heeft u juist een tuin of balkon die minder dan 2 uur zon per dag ontvangt, kies dan voor schaduwplanten. Heeft u iets er tussenin? Dan kiest u voor halfzon (=halfschaduw).
Kies voor een combinatie van gazon, kruiden, vaste planten, struiken en -waar mogelijk- een boom. De biodiversiteit heeft namelijk het meeste baat bij een variatie van verschillende plantensoorten. Naast gevarieerde beplanting is het van belang om het gehele jaar voedsel en dekking te bieden, zodat insecten en vogels altijd iets te eten hebben en kunnen schuilen. Kies daarom slim voor soorten met verschillende bloeitijden en kies bijvoorbeeld voor een wintergroene soort zoals hulst of struikklimop. Ook overwinteren veel wilde bijen en andere insecten in holle afgestorven stengels van planten, laat deze dus vooral staan!
De meeste tuinplanten houden van lichtzure tot neutrale grond. Maar er zijn ook planten die van kalkrijke grond of juist een zuurdere grond houden. De zuurtegraad van de bodem is van invloed op de opname van voeding die de plant via de wortels opneemt. Vaak staat er op het label van de plant wat deze nodig heeft. Kijk na wat u kunt doen om uw planten de juiste bodem te geven en vraag advies tijdens het aanschaffen van uw planten.
- Kalkminnende planten houden van een kalkrijke grond. Als ze in een te zure bodem staan, doen ze het minder goed. Een kalkrijke bodem heeft een pH-waarde van 7,0 of hoger.
- Zuurminnende planten houden van een zure grond. Als ze in een te kalkrijke bodem staan, doen ze het minder goed. Een zure bodem heeft een pH-waarde van 4,5 en 6,0.
- Planten die van een niet te zure, maar ook niet kalkrijke grond houden, staan liever in een neutrale bodem. Een neutrale bodem heeft een pH-waarde van ergens tussen de 6,0 en 7,0.
Planten hebben gezonde bodem nodig om te groeien. Gebruik bijvoorbeeld compost of gedroogde koemestkorrels is beter voor de natuur dan bemeste tuinaarde of kunstmest. Let er wel op dat u weinig compost of mest nodig heeft om de bodem te voeden en dit alleen voor vaste planten, bolplanten, heesters en bomen gebruikt. Aan kruiden en oeverbeplanting voegt u juist niets toe. Maakt u zich geen zorgen over de geur, deze is minimaal en niet ongemakkelijk.
Kies zoveel mogelijk voor biologische planten die zonder chemische middelen zijn geteeld. Gebruik ook geen chemische bestrijdingsmiddelen in uw eigen tuin, of op balkon of dak. Het gebruik van bestrijdingsmiddelen is slecht voor het milieu en maakt insecten en andere dieren ziek. Er zijn alternatieven die veel beter voor uw tuin en de natuur zijn. Vraag hier tijdens het aanschaffen van uw nieuwe planten naar.
Bekijk tips voor alternatieve bestrijding op milieucentraal.nl. Link opent een externe pagina
Planten die in bakken en potten staan zijn gevoeliger voor vorst. U kunt ze beschermen door de potten en bakken bij elkaar te zetten en de tussenruimte te vullen met droog blad of stro. Geef deze planten tijdens vorst ook geen water meer om bevriezing te voorkomen.
Meer informatie
Kijk voor meer informatie over inheemse planten en subsidiemogelijkheden onder de titel Plantenlijst biodiversiteit op de pagina Subsidie Klimaatadaptatie.
