Jongste vuurtoren van Nederland nu gemeentelijk monument
Rotterdam staat vol met monumenten. Al deze monumenten worden beschermd door de gemeente Rotterdam. Nu is er nog een monument bijgekomen: De vuurtoren aan de Maasvlakte, officieel genoemd Kustlicht Maasvlakte.
Bijzonder aan de toren is dat deze de grootste is van Nederland, met een hoogte van 62 meter. En volgens de Nederlandse Vuurtoren Vereniging gaat het ook om de laatst gebouwde vuurtoren in Nederland.
Het kustlicht werd gebouwd op de Eerste Maasvlakte, die in de loop van de jaren 60 werd aangelegd. In 1974 is het licht uit de vuurtoren van Hoek van Holland, het Hoge Licht, hier geplaatst en is de toren in gebruik genomen.
Met de aanleg van de Tweede Maasvlakte kwam het kustlicht in het midden van de haven te liggen en kon het niet meer optimaal zijn functie vervullen. Daarom werd in 2008 het licht uitgedaan.
Onderzoeken
Omdat de vuurtoren nu een monument is, valt deze onder de bescherming van de gemeente Rotterdam. Nauwkeuriger geformuleerd: van de 15 medewerkers van het Bureau Monumenten en Cultuurhistorie. Zij houden zich bezig met alle historische monumenten in Rotterdam, zoals gebouwen, parken, beelden en hun verhalen. Iets aanpassen? Dan is de goedkeuring nodig van het bureau.
Saskia Kooijman-Castelijns van de gemeente: ‘Op dit moment onderzoeken wij of er scholen, religieuze gebouwen en gebouwen van na 1965 waardevol genoeg zijn voor de monumentenstatus. Als ze bijvoorbeeld een onderscheidende architectuur hebben of puntgaaf zijn, dan zetten we ze op onze lijst. Het college beslist uiteindelijk of panden een gemeentelijk monument worden of niet, zoals bij de vuurtoren.’
Benieuwd wat de medewerkers van het Bureau Monumenten en Cultuurhistorie doen? Lees hun verhaal onder de foto's.
Amber Schoenmaker, monumenteninspecteur:
‘Dubbelglas in of zonnepanelen op een monument. Mag dat? Als zo’n vraag binnenkomt, moet er een vergunning komen. Ik begeleid aanvragers hierbij: vanaf het eerste idee tot aan de vergunning. Een mooi project vind ik de restauratie van rijksmonument Quarantaineterrein Heijplaat. Dit terrein werd in 1934 geopend voor zeelieden met besmettelijke ziektes. Vóór de oorlog werden er Joodse vluchtelingen opgevangen die op doorreis waren naar Amerika en Engeland. In de oorlog was het terrein gevorderd door de Duitse marine. Daarna is het een herstellingsoord en een psychiatrisch ziekenhuis geweest. Dit stukje geschiedenis willen we bewaren en doorvertellen.’
Michiel Enderman, expert monumenteninspectie:
‘Als jochie was ik dol op Diergaarde Blijdorp. Nu controleer ik of het unieke historische karakter wordt bewaard bij de verbouwingsplannen. Mijn achtergrond als restauratiearchitect komt me goed van pas. Als monumenten worden verbouwd, beoordeel ik de plannen en inspecteer ik of alles volgens de vergunning gaat. Bij oude gebouwen kom je bijna altijd iets onverwachts tegen, zoals muurschilderingen of een bijzonder plafond. Als dit historische waarde heeft, dan willen we dat zeker bewaren. Een voorbeeld van een geslaagde restauratie? De terugkeer van de historische luifels aan de Lijnbaan. Daardoor is de warme jaren 50 uitstraling er weer.’
Jan-Derk Koudijs, monumenteninspecteur, specialisatie Post ‘65 architectuur:
‘Ik maak momenteel een lijst van waardevolle gebouwen uit de periode 1965-1990. Karakteristieke voorbeelden vind ik gevangenis De Schie en wooncomplexen de Zonnetrap in Lombardijen en de Peperklip in Feijenoord. Ik beoordeel nu de plannen voor de nieuwe supermarkt en foodhall in het Groot Handelsgebouw. Dit rijksmonument naast het Centraal Station was bij de oplevering in 1953 het grootste gebouw van Europa. Uniek vind ik de vele expeditiestraten die door het gebouw lopen. Deze werden na de oorlog aangelegd, zodat vrachtwagens snel konden laden en lossen. Dit jaar zijn er plantenbakken op de verhoogde rijstraat geplaatst. Loop eens via de hoofdentree naar achteren, neem in het binnenhof de trap omhoog en ontdek deze verborgen groene wereld.’
Denise Güth, beleidsadviseur, specialisatie onderwijsgebouwen:
‘Veel Rotterdammers hebben een band met de school uit hun jeugd. Schoolgebouwen zijn deel van ons erfgoed en ze geven ons een kijkje in het verleden. Ik kijk wat de waarde is van de gebouwen en hoe wij deze kunnen behouden voor toekomstige generaties. Onder leiding van stadsarchitect Adrianus van der Steur ontwierp Rotterdam tussen 1924 en 1931 25 schoolgebouwen, vooral op Zuid. Een pareltje vind ik het schoolgebouw van OSG Hugo de Groot aan het Nachtegaalplein. Uniek zijn de gestapelde gymzalen, het zwembad in de kelder en het scheikundelokaal dat nog in de oude staat is.’
Thieu Knibbeler, coördinator en expert Erfgoed:
‘Rotterdam heeft ongeveer 1.200 beschermde monumenten. Wij beoordelen vragen als: mogen we die ombouwen tot een restaurant? Of tot appartementen? Is sloop toegestaan? Wij kijken vooral naar waarom het gebouw bijzonder is. We letten onder meer op bouwjaar, bouwstijl, materialen en kunst. Het is een misverstand dat er niets met een monument kan. Daarom is het goed als wij vanaf het eerste idee meedenken over de mogelijkheden. Die zijn er altijd wel. Soms wordt een gebouw anders gebruikt dan waarvoor het oorspronkelijk is gebouwd. Een goed voorbeeld is de oude Meelfabriek CO-OP op het Codrico-terrein aan de Rijnhaven. Daar komen nu woningen en een hotel. Wij zorgen ervoor dat het historische karakter behouden blijft.’
