Steenmarters
De steenmarter is terug van weggeweest. In de jaren 70 was het dier bijna verdwenen, maar de laatste jaren neemt hun aantal weer toe. Ook in het westen van het land. De steenmarter is een prachtig dier. Maar soms zorgt het voor overlast.
Bijvoorbeeld bij vogelliefhebbers en pluimveehouders. Ook mensen zonder huisdieren kunnen overlast ondervinden. Zo knabbelen steenmarters soms aan de kabels in auto's.
Algemeen
De steenmarter behoort tot de groep marterachtigen. Net zoals de bunzing, otter, das, boommarter, hermelijn en wezel.
De steenmarter is in een groot deel van Europa te vinden en past zich gemakkelijk aan.
Hierdoor is hij ook met regelmaat in de buurt van mensen te vinden.
Hij maakt dan ook dankbaar gebruik van woningen, schuurtjes, garages en auto's. Ook met ons zwerfafval weet het diertje wel raad.
Vragen en antwoorden
Een volwassen steenmarter is tussen de 40 en 50 centimeter lang, met relatief korte poten. De staart is ongeveer 25 centimeter lang.
Steenmarters zijn bruin van kleur met een (grijs)witte vlek op hun keel en borst.
Mannelijke steenmarters wegen 1,5 tot 2,0 kilo. Vrouwtjes wegen 0,7 tot 1,7 kilo.
Steenmarters hebben een heel eigen 'huppelende' manier van lopen. Ze kunnen goed klimmen en sprongen tot 1,5 meter hoog maken.
Ook zijn steenmarters erg flexibel en kunnen ze door kleine gaten (5 tot 7 centimeter in doorsnee) kruipen.
Steenmarters leggen uitwerpselen van 4 tot 8 centimeter lang en 0,5 tot 1,5 centimeter dik. Dit lijken 'worstjes' met een gedraaide punt, vaak in de vorm van een vraagteken. Vaak zijn er nog pitten van vruchten in zichtbaar.
Gedrag
In de natuur eten steenmarters vooral vlees, zoals kikkers, muizen, ratten, eekhoorns, aangevuld met vruchten en eieren.
Als de steenmarter naar de stad trekt, eet hij ook rondslingerend afval. Ook valt de steenmarter soms kippen, konijnen of andere kleine huisdieren aan.
Steenmarters zijn vooral 's nachts actief. Overdag zoeken ze vaak een rustige plek op.
In de zomer zijn dat hopen takken, greppels en holle bomen. In de winter zijn spouwmuren, funderingen, zolders, kelders en schuren favoriet.
Wanneer de steenmarter actief is, blijft hij graag in de beschutting. Hij loopt niet graag op open terrein maar verplaatst zich langs bosjes of gebouwen. Ook worden steenmarters waargenomen in dakgoten, langs regenpijpen, in funderingen en in schuren.
Van nature maakt de steenmarter weinig tot geen geluid. Het meest opvallende dat men hoort van de steenmarter is het stommelen in of rondom het nest. Dit geluid lijkt op dat van een 'inbreker op zolder'.
Als de steenmarter angstig is kan hij schreeuwende, fluitende of piepende geluiden maken.
Hij kan ook tokkelen of mekkeren bij tevredenheid, net zoals een kat kan spinnen.
Als steenmarters vechten, kunnen ze harde, krijsende geluiden maken.
Steenmarters kunnen op de volgende manieren voor overlast zorgen:
- Vernielingen
Steenmarters kunnen de kabels onder de motorkap van auto’s stuk knagen. Dit komt voornamelijk doordat er voor de productie van de kabels visolie gebruikt wordt. Ook isolatiemateriaal in en om huizen kan door de beestjes stuk gemaakt worden; als ze er een nest- of slaapplaats zoeken. - Lawaai
Steenmarters op zolder maken lawaai omdat ze graag rennen en spelen met elkaar. Ze kunnen daardoor mensen flink uit hun slaap houden. - Stank
Steenmarters kunnen voor flinke stankoverlast zorgen wanneer ze een bepaalde plek in huis als toilet gebruiken. Steenmarters doen hun behoefte namelijk altijd op dezelfde plaats. Ook slepen ze (delen van) hun prooi mee naar hun schuilplaats, wat bij ontbinding van het kadaver tot vreselijke stank kan leiden.
Steenmarters zijn niet gevaarlijk voor honden en katten. Kittens jonger dan een half jaar of konijnen kunnen wel ten prooi vallen aan een steenmarter. Ook kippen kunnen gedood worden door steenmarters. Maar meestal heeft het dier alleen belangstelling voor de eieren en de kuikens.
Steenmarters zijn voor de mens niet gevaarlijk, ze zullen nooit een mens aanvallen.
Ook honden valt een steenmarter niet uit zichzelf aan.
Alleen wanneer het dier in het nauw gedreven wordt zal hij aanvallen.
De steenmarter is een beschermde diersoort. De Flora- en faunawet bepaalt dat u steenmarters niet mag vangen of doden. Er zijn tegenwoordig heel wat commerciële producten op de markt tegen steenmarteroverlast. De werking is vaak erg onduidelijk en niet wetenschappelijk bewezen. Heeft u last van steenmarters, dan is de enige afdoende oplossing ervoor te zorgen dat de dieren uw huis niet in kunnen. Dit betekent dat u alle mogelijke toegangen moet sluiten door gaten en kieren te dichten. Doe dit alleen wanneer de steenmarter niet in het pand aanwezig is en geen jongen heeft, om insluiting te voorkomen.
- Afsluiten met een stoffen doek
Als u zeker weet dat u de schuilplaats heeft gevonden, dan is het mogelijk om deze overdag losjes af te sluiten met een stoffen doek. De marter moet dan, voordat hij uw huis kan verlaten, de doek verwijderen. Meestal komen ze daarna niet meer terug. Om extra te controleren of de marter nog daadwerkelijk weg is kunt u de doek weer terug plaatsen, als deze na één of twee dagen nog steeds op zijn plek zit, is de steenmarter er niet weer langsgekomen en heeft hij uw huis dus echt verlaten. Op dat moment kunt u de opening vervolgens helemaal afsluiten met gaas en purschuim. Als de steenmarters een nest hebben, komen ze wel terug om de jongen te verplaatsen naar een veiligere plek. U kunt de opening dan op een later tijdstip afsluiten. - Begroeiing snoeien en boomkragen
Omdat overhangende takken als brug gebruikt kunnen worden, is het verstandig deze te snoeien, evenals klimop en andere begroeiing. Om te verhinderen dat de steenmarter überhaupt de boom in kan klimmen om het huis te bereiken, kunnen er ook boomkragen rondom de bomen bevestigd worden. Deze zelfde kragen kunnen ook rondom een regenpijp bevestigd worden. Aangezien een steenmarter zonder problemen een ruwe bakstenen muur kan beklimmen, is het verstandig deze muur glad te maken met een gladde plaat. Schrikdraad aanbrengen zou ook nog een oplossing kunnen zijn. - Steenmarterkast of -hoop plaatsen
Om steenmarters een alternatief te bieden, kan een steenmarterkast of -hoop worden geplaatst (in een wat grotere tuin). Dit helpt de steenmarters, maar kan tevens helpen voorkomen dat steenmarters hun intrek nemen in een huis. Steenmarters zijn goede buren als het gaat om de bestrijding van muizen en ratten. Er zullen zich bovendien nooit meer dan twee marters vestigen (man en vrouw), omdat steenmarters territoriale dieren zijn die geen andere soortgenoten in hun leefgebied dulden. Ook andere marterachtigen, zoals bunzing, wezel en hermelijn kunnen baat hebben bij een marterkast of -hoop. - Overlast in de auto
Het beste is om de auto binnen te zetten in een garage, maar dit is zeker in de stad niet voor iedereen mogelijk. In dat geval wordt aangeraden om de auto met de voorwielen in een plas te zetten. De auto op kippengaas parkeren werkt vaak ook goed; steenmarters lopen daar niet graag overheen. Het is eveneens goed om het motorblok af te sluiten met raster of kippengaas. Vermijd in ieder geval loshangende kabels en verstevig de kabels met kabelhulzen; die zijn bij veel garages verkrijgbaar.
De gemeente kan u adviseren bij overlast, maar kan vanwege de beschermde status niet snel overgaan tot het vangen of verstoren van de steenmarter.
In ernstige gevallen kan de gemeente een ontheffing bij de provincie aanvragen voor de beschermende bepalingen van de Flora- en faunawet.
Meer informatie
- Heeft u een dode of gewonde steenmarter aangetroffen in Rotterdam? Bel de dierenambulance: 0900 112 00 00.
- Heeft u overlast van een steenmarter? Bel 14 010.
- Geef een waarneming door via waarneming.nl. Link opent een externe pagina.
