Feyenoord City
Feyenoord City is een belangrijke deelontwikkeling van het project Stadionpark. Het is een private ontwikkeling waarvoor Feyenoord verantwoordelijk is, maar die wel in nauwe samenwerking met de gemeente plaatsvindt.
Feyenoord City bestaat uit vijf onderdelen:
- Gebiedsontwikkeling
- Stadionontwikkeling
- Herontwikkeling De Kuip
- Sociaal-economisch programma
- Mobiliteitsprogramma
De totale gebiedsontwikkeling Feyenoord City omvat onder andere woningen, een hotel, horeca, een Sport Experience en ruimte om te sporten. De stadionontwikkeling gaat om de bouw van een nieuw stadion voor Feyenoord aan de Maas. Het nieuwe stadion biedt plaats aan 63.000 supporters. Als Feyenoord is verhuisd naar het nieuwe stadion, wordt de Kuip herontwikkeld. Er komt ruimte om te wonen en te sporten. Er zijn zelfs plannen voor een Feyenoord-brouwerij.
Oog voor aangrenzende wijken
Daarnaast bevat Feyenoord City een uitgebreid sociaal-economisch programma. Zo knapt niet alleen het gebied op, maar hebben ook de inwoners van de aangrenzende wijken baat bij de ontwikkeling. Denk bijvoorbeeld aan meer mogelijkheden om te sporten en extra stageplaatsen en banen. Het mobiliteitsprogramma moet ervoor zorgen dat het gebied goed bereikbaar is. Zoals door het gebruik van fiets en openbaar vervoer te stimuleren en slimme oplossingen voor parkeren te bedenken. Hiervoor vinden investeringen in bijvoorbeeld fietsenstallingen en openbaar vervoer plaats. Feyenoord zet een programma voor bezoekers van het stadion neer. Zo moet het aantrekkelijker worden om niet tot de voordeur van het stadion te rijden, maar op afstand te parkeren of op een andere manier naar het stadion te komen.
Private ontwikkeling
Een ‘private ontwikkeling waar Feyenoord voor verantwoordelijk is’, wat houdt dat precies in? Feyenoord heeft de gemeente toegezegd om niet alleen een nieuw stadion te bouwen, maar ook de aangrenzende gebieden en de Kuip te herontwikkelen. Dat betekent dat Feyenoord óf zelf ontwikkelt (het nieuwe Stadion), óf ontwikkelaars en investeerders bij elkaar brengt om plannen uit te werken en te realiseren. Van planvorming tot realisatie is Feyenoord dus eindverantwoordelijk.
Rol van de gemeente
De gemeente Rotterdam staat positief tegenover de ontwikkeling van Feyenoord City. Ze juicht het toe dat een private partij als Feyenoord een actieve bijdrage levert aan de ontwikkeling van de stad. De gemeente heeft daarbij haar normale verantwoordelijkheden als het vaststellen van het bestemmingsplan en het verlenen van de benodigde vergunningen. Ze zal vanuit die rol de plannen van Feyenoord toetsen.
Om de ontwikkeling daadwerkelijk mogelijk te maken, heeft Feyenoord de gemeente gevraagd ook actief deel te nemen in de ontwikkeling.
In november 2016 heeft Feyenoord de haalbaarheidsstudie Feyenoord City (met aanvullingen op de haalbaarheidsstudie in maart 2017) met de bijbehorende onderbouwingen aan de gemeente aangeboden.
Raadsbesluit en moties
Op 11 mei 2017 heeft de Rotterdamse gemeenteraad positief besloten. Link opent een externe pagina over de gemeentelijke betrokkenheid bij Feyenoord City. Dit betekent dat de gemeente 40 miljoen euro aan aandelen in het nieuwe stadion neemt. Hierop krijgt de gemeente dividend. Voor 60 miljoen euro koopt de gemeente grond aan waarop het nieuwe stadion wordt gebouwd. Hierover ontvangt de gemeente jaarlijks de erfpachtcanon. Het streven is, dat de gemeente deze geïnvesteerde bedragen dus weer terugverdient. Daarnaast is er 35 miljoen euro beschikbaar gesteld. Dit is voor investeringen in de infrastructuur om de bereikbaarheid te verbeteren. Voordat de gemeente daadwerkelijk deze investeringen doet, moet Feyenoord bij het uitwerken van de plannen wel aan de gemeentelijke voorwaarden voldoen. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in de zogenoemde position paper.
Het raadsbesluit ging vergezeld met maar liefst 26 aangenomen moties met daarin aanvullingen of reacties op het plan door raadsleden. Denk bijvoorbeeld aan extra aandacht voor
- ecologie
- parkeren
- openbaar vervoer
- participatie
- het informeren van de raad.
Besluiten
- Aangenomen moties over Feyenoord City | Raadsinformatie.nl. Link opent een externe pagina
- Alle overige aangenomen moties worden benoemd in de halfjaarlijkse voortgangsrapportages.
Omdat het om grote bedragen gaat, vindt de gemeente het belangrijk dat het besluit daarover goed onderbouwd genomen wordt. De haalbaarheidsstudie van Feyenoord (en de achterliggende onderzoeken) zijn daarom op verschillende manieren getoetst. Hiermee wil men de haalbaarheid, de risico’s en de maatschappelijke baten inzichtelijk krijgen. De volgende externe toetsen zijn uitgevoerd:
- Een second opinion op de plannen door Brink Management/advies. Hieruit blijkt dat de investeringskosten voor het nieuwe stadion realistisch zijn ingeschat en dat de gemeentelijke financiële deelname geen grote risico’s met zich meebrengt. Wel zijn er een aantal aandachtspunten genoemd. Bijvoorbeeld over de inschattingen over het aantal verwachte bezoekers of de omzet van de horeca. Deze aandachtspunten zijn meegenomen in de position paper, net als afspraken over het herontwikkelen van De Kuip.
- Een toets of de gemeentelijke bemoeienis in het project voldoet aan de regels rondom staatssteun. Link opent een externe pagina door Pels Rijcken. Hieruit blijkt dat dit het geval is. Maar alleen als de gemeente steeds marktconform opereert en de bedragen die in de plannen zijn opgenomen valideert met taxaties.
- Een Maatschappelijke Kosten Baten Analyse (MKBA) door Twynstra Gudde. Hierin is onderzocht of de kosten van de plannen opwegen tegen wat het de samenleving oplevert. Hierbij is bijvoorbeeld gekeken of de leefbaarheid in de omliggende wijken toeneemt, hoeveel werkgelegenheid de ontwikkeling oplevert en of er meer mensen gaan sporten. Maar bijvoorbeeld ook de waarde die een nieuw stadion als icoon voor de stad heeft, is hierin meegewogen. De uitkomst van dit onderzoek is positief.
- Externe toets mobiliteit door Goudappel Coffeng. Hieruit blijkt dat het geheel aan maatregelen kan werken. Maar het systeem om entreetickets te koppelen aan de manier waarop bezoekers naar het stadion komen, moet gedetailleerder worden uitgewerkt. Duidelijke communicatie richting supporters en bewoners moet zorgen voor begrip en draagvlak. De supporters moeten goed weten hoe het systeem werkt en welke middelen ze kunnen gebruiken. Deze aanbevelingen zijn meegenomen in de position paper. Net als het feit dat de effecten van de maatregelen gemonitord en waar nodig bijgestuurd moeten worden.
Voorwaarden
De uitkomsten van deze onderzoeken hebben geleid tot het position paper. Hierin beschrijft de gemeente wat de voorwaarden zijn waaronder Feyenoord de ontwikkeling Feyenoord City mag gaan doen. En onder welke voorwaarden de gemeente de financiële investering daadwerkelijk bijdraagt. De gemeente controleert gedurende het hele project of aan deze voorwaarden wordt voldaan.
Toetsing
De gemeenteraad heeft Deloitte de opdracht gegeven om te toetsen of aan de randvoorwaarden in de Position Paper is voldaan. Namens de gemeenteraad heeft de Commissie tot Onderzoek van de Rekening (COR) dit toetsingsproces begeleid. Op 30 april 2021 heeft de COR de toets van Deloitte aan de gemeenteraad aangeboden. Belangrijke basis voor de toets is het Investeringsmemorandum Nieuw Stadion Feyenoord, dat door Stadion Feijenoord en de BVO aan de gemeente is aangeboden.
De publiekrechtelijke kwaliteitssturing van Feyenoord City vraagt om zorgvuldigheid, deskundigheid en prioriteit over een lange tijdsperiode. Daarom is besloten om voor het project Feyenoord City en directe omgeving een Welstandskamer in te stellen. Deze heet Quality Team Feyenoord City. Dit Q-team treedt in de plaats van de reguliere Commissie Welstand en Monumenten Rotterdam en kan de plannen in bredere zin beoordelen dan vanuit de disciplines die nu in de reguliere commissie zijn vertegenwoordigd. Voor meer informatie kijk op de pagina Q-team Feyenoord-City.
Masterplan
Op 28 november 2019 heeft de gemeenteraad het Masterplan Feyenoord City vastgesteld. Dit Masterplan beschrijft de ambities en uitgangspunten voor de ontwikkeling van het gebied en de projecten daarbinnen. Het Masterplan is naast de Welstandsnota het tweede belangrijke kader bij de beoordeling door van plannen door het Q-team.
Bestemmingsplan
De gemeenteraad heeft op 17 december 2020 het bestemmingsplan Feyenoord City vastgesteld. Hiermee is het formele juridische kader duidelijk, waarin de regels zijn opgenomen voor de ontwikkelingen in het gebied. Denk hierbij aan maximale bouwhoogtes, maximaal aantal woningen, normen voor bezonning en regels voor het aantal parkeerplaatsen. Tegelijk met het bestemmingsplan heeft de gemeenteraad besloten tot de wegonttrekking van de Korte Stadionweg ter plaatse van het nieuwe stadion.
Op basis van het bestemmingsplan kunnen de vergunningen voor bouwprojecten in het gebied worden verleend, op het moment dat deze aan het bestemmingsplan voldoen. In januari 2022 zijn de omgevingsvergunning voor het stadion, de vergunningen voor de landaanwinning en langsdam en de omgevingsvergunning voor de radarpost verleend.
Tegen het bestemmingsplan en de verleende vergunningen is beroep bij de Raad van state aangetekend. Dit betekent dat het bestemmingsplan en de vergunningen pas onherroepelijk zijn na de uitspraak van de Raad van State. Deze wordt in het najaar van 2022 verwacht.
Voortgangsrapportage
De gemeenteraad heeft besloten dat het project Feyenoord City extra aandacht verdient. Daarom wordt er elk half jaar een voortgangsrapportage gemaakt en gepresenteerd aan de gemeenteraad. Een overzicht van deze voortgangsrapportages staat op Voortgangsrapportage FC.
