Oppervlaktewater
In Rotterdam zijn veel sloten, singels, vijvers en plassen. Dit noemen we oppervlaktewater. Voor een groot deel van het oppervlaktewater zijn wij als gemeente verantwoordelijk voor het uitvoeren van onderhoud.
Onderhoud is nodig om het oppervlaktewater schoon en aantrekkelijk te houden, maar ook om te zorgen dat afvoer van het water mogelijk is. Voorbeelden van onderhoud zijn baggeren, maaien, krozen en vuilvissen, het doorspuiten, herstellen of vervangen van duikers en het herstellen of vervangen van beschoeiing.
Baggeren
Bagger is de laag op de bodem van een sloot. Deze bestaat uit resten van (water)planten en bladeren die in het water terechtkomen. Iedere 8 tot 10 jaar halen we de laag weg tot een bepaalde diepte. Dit is het baggeren van de sloot. U wordt op de hoogte gebracht wanneer we baggerwerkzaamheden uitvoeren in uw wijk, via een bewonersbrief.
Voordat we ergens baggeren, onderzoeken we of de bagger niet is verontreinigd. Dit is nodig om te kunnen bepalen waar we met de bagger naartoe kunnen. Daarnaast letten we op de dieren en planten in het water. We voeren de werkzaamheden uit volgens de gedragscode Wet Natuurbescherming.
Bagger voeren we af naar een plek waar het verwerkt kan worden. Dit kan bijvoorbeeld zijn als opvulling van een diepteput, of op plekken waar het een poos kan blijven liggen. De bagger kan dan opdrogen en als het schoon genoeg is mengen met andere grond. Door dit mengen ontstaat grond die goed genoeg is om bijvoorbeeld bomen op te kunnen planten. Sterk verontreinigde bagger gaat naar een speciale verwerkingslocatie. Hier wordt geen grond van gemaakt.
Door al het onderzoek dat we uitvoeren weten we steeds beter hoe schoon of hoe vies de bagger is. Wanneer de bagger schoon genoeg is, hoeven we deze niet af te voeren. In plaats daarvan kunnen we het op de kant leggen. Belangrijk hierbij is dat dit geen overlast voor de bewoners in de wijk mag veroorzaken.
Het grootste voordeel van het op de kant leggen van bagger, is dat dit beter is voor het milieu. Vrachtwagens hoeven niet meer door de wijk te rijden en de grond langs de sloot verbetert. Dit is goed voor gras en planten.
Sommige sloten zijn in het beheer van een waterschap of hoogheemraadschap. Daarom kan het zijn dat niet elke sloot in een wijk tegelijkertijd wordt gebaggerd. We proberen wel altijd om het baggeren zo veel mogelijk op elkaar af te stemmen.
Maaien, krozen en vuilvissen
Ons onderhoud van het oppervlaktewater bestaat niet alleen uit baggeren. We maaien, krozen en vuilvissen de watergangen ook. Bij het maaien snoeien we de planten die in het water groeien. Soms halen we ze helemaal weg. Hierdoor blijft het water schoon en aantrekkelijk en kan het goed doorstromen.
Met het krozen verwijderen we het eendenkroos zo veel mogelijk. Eendenkroos is namelijk niet goed voor het water, omdat het zonlicht tegenhoudt. Daardoor kunnen er steeds minder planten en dieren in het water leven.
Wist u dat wij het kroos verwerken tot kroostegels?
Tot slot halen we met vuilvissen het vuil dat op het water drijft uit het water. Soms komen we ook vuil op de bodem tegen, zoals fietsen en winkelwagentjes. Ook dit halen we weg.
Onderhoud aan beschoeiingen
Beschoeiingen langs het oppervlaktewater beschermen de oever. Meestal zijn dit houten planken, die zorgen dat de grond langs de sloot op zijn plek blijft. Wanneer de beschoeiing niet meer goed genoeg is, repareren of vervangen we deze.
We onderhouden niet alle beschoeiing. Ook particulieren beheren soms beschoeiing, wanneer hun terrein eraan grenst.
Onderhoud aan duikers
Duikers zijn buizen die 2 sloten of singels met elkaar verbinden. Deze buizen zorgen ervoor dat het water kan stromen en sloten of singels dus niet overstromen. Soms raakt een duiker verstopt, bijvoorbeeld door drijvend vuil, takken of bagger. In dat geval maken we hem weer leeg. En als we zien dat een duiker niet meer werkt of te oud wordt, herstellen of vervangen we die.
Ook in Rotterdamse wateren komt veel zwerfafval terecht. Onze ambitie is dat onze wateren in 2050 afvalvrij zijn. Dat is goed voor dier, mens en milieu. Om deze ambitie te realiseren hebben we een strategie gemaakt: Marien Zwerfafval. Kijk voor meer informatie op de pagina Afvalvrije wateren.
Botulisme
Botulisme is een besmettelijke vorm van voedselvergiftiging, veroorzaakt door een bacterie in het water. Deze bacterie vermenigvuldigt zich snel in water met een diepte lager dan een halve meter, waarin de temperatuur hoger is dan 20 graden Celsius. Ook dode dieren die in het water of langs de waterkant blijven liggen verspreiden deze bacterie. Een besmetting met deze bacterie zorgt voor verlamming van de spieren. Vissen en watervogels kunnen daaraan sterven.
Ook mensen en andere dieren kunnen botulisme oplopen. Hoewel de gevolgen minder ernstig zijn dan bij vissen en watervogels, brengt het wel risico’s met zich mee. Daarom zetten we ons ook in om botulisme tegen te gaan.
Helaas is het onmogelijk om botulisme volledig tegen te gaan, omdat het ontstaat door een combinatie van hoge temperaturen en ondiepe watergangen. Het is ook moeilijk te bepalen of de bacterie die botulisme veroorzaakt ergens in het water zit; dat kunnen we alleen bepalen door verse kadavers van dode dieren te onderzoeken. Gelukkig verdwijnt de bacterie vanzelf als het minder warm wordt.
Toch zijn er wel dingen die we doen om botulisme zo veel mogelijk te beperken. Onze boswachters verwijderen kadavers zo snel mogelijk. Zo verminderen ze de kans op verspreiding van de bacterie. Dit doen ze tijdens hun inspectierondes, maar ook op basis van meldingen die bewoners doen.
Als we zeker weten dat er sprake is van botulisme in officieel zwemwater, dan zetten we waarschuwingsborden neer. Wilt u weten waar officiële zwemlocaties zitten en of deze veilig zijn? Download de Zwemwater App. Link opent een externe pagina.
Het is erg belangrijk dat u niet zelf de kadavers verwijdert. De kans om de bacterie op te lopen is dan groot. Heeft u een huisdier? Zorg er dan voor dat het niet in het water zwemt of het water drinkt. De kans bestaat dan namelijk dat uw huisdier de bacterie oploopt.
Bent u in de buurt van een watergang en ziet u veel dode vissen of (water)vogels? Maak dan direct een melding via de MeldR-app. Op deze manier informeert u de boswachters en kunnen zij de kadavers zo snel mogelijk verwijderen.
Wilt u meer informatie over botulisme? Download dan het Factsheet Botulisme | Unie van Waterschappen. Link opent een externe pagina.
Gedragscode Wet natuurbescherming
De Wet natuurbescherming bevat verbodsbepalingen, met als doel om dier- en plantsoorten in Nederland te beschermen. Door de gedragscode Wet natuurbescherming te volgen, kunnen we werkzaamheden die eigenlijk verboden zijn in de Wet natuurbescherming onder bepaalde voorwaarden toch uitvoeren. Zo kunnen we dus makkelijker op een zorgvuldige manier omgaan met de belangen van flora en fauna.
Meer informatie
Heeft u vragen of opmerkingen, stuur dan een e-mail aan Waterloket@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina.