Ga naar de hoofdinhoud

Leestijd: 23 min

Ik zoek jeugdhulp

Voor ouders en jongeren met grote of kleine vragen over opvoeden, opgroeien, de gezondheid, beperkingen of mentale problemen is er jeugdhulp. Jeugdhulp is hulp bij psychische hulpvragen, een verstandelijke beperking en/of opvoedproblemen.

Algemeen

Heeft u hulp voor uw kind nodig? Een deskundige of arts bepaalt of jeugdhulp bij uw probleem kan helpen. Bel eerst met:

  • een arts bij het Centrum voor Jeugd & Gezin (CJG)
  • uw huisarts

en bespreek het probleem.

Zij bepalen of jeugdhulp de beste oplossing is voor de problemen van uw kind of gezin. U krijgt dan een verwijzing naar een organisatie die u verder helpt. Soms is jeugdhulp niet de oplossing en past andere hulp beter. Bijvoorbeeld:

  • Hulp van welzijn
    Welzijnsorganisaties laten kinderen, tieners en jongeren kennismaken met sport en cultuur. Zij kunnen ouders ook helpen bij de opvoeding.
  • Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Link opent een externe pagina
    Het CJG kan uw opvoed- en opgroeivragen beantwoorden. Dit gaat om vragen vanaf de zwangerschap tot kinderen 18 jaar oud zijn.
  • Het wijkteam
    Spelen er meerdere problemen tegelijk in uw gezin? Dan helpt het wijkteam. Elke wijk heeft een eigen wijkteam met verschillende hulpverleners. Deze hulpverleners weten bijvoorbeeld veel over jeugdhulp en hulp bij opvoeden, financiën, werk, wonen en geestelijke gezondheidszorg.

Overzicht jeugdhulp

Jeugdhulp is er in verschillende vormen en maten. Elk type jeugdhulp wordt door verschillende aanbieders geleverd. De deskundige arts of hulpverlener bepaalt samen met het gezin welke hulp en welke aanbieder het beste passen. 
Hieronder vindt u een overzicht van de beschikbare hulp en de aanbieders die deze hulp leveren. Het type hulp dat iedere aanbieder aanbiedt is hetzelfde, maar de organisaties verschillen wel van elkaar in bijvoorbeeld levensbeschouwing of expertises. Het overzicht hieronder helpt artsen en andere deskundigen om te bepalen welke hulp en aanbieder passend is.

1. Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg (J-GGZ)

Geestelijke gezondheidszorg is zorg dat zicht richt op psychische problemen. Voor de Rotterdamse jeugd is er JGGZ beschikbaar in verschillende vormen. 
Vanaf 1 januari meld je een jeugdige voor de Midden GGZ (Lichte SGGZ) (1.2) aan via een centraal punt van vijf aanbieders. Eleos, Fier, Mentaal Beter, PKJP en Youz/Enver zorgen ervoor dat aangemelde jeugdigen de meest passende hulp krijgen, dat goed verdeeld is over de jeugdhulpaanbieders. Zo houden we de wachttijden zo kort mogelijk.

1.1. Wijkgerichte Basis GGZ

Doelgroep

De wijkgerichte basis GGZ is bedoeld voor jeugdigen waarbij zonder psychodiagnostisch onderzoek, duidelijk is dat het gaat om minder complexe, lichte tot matige psychische problemen. Er spelen geen andere problemen in hun omgeving.

Hulpaanbod

Bij de behandeling wordt geprobeerd de problemen te verminderen of op te lossen. De zorgaanbieder geeft uitleg over de problemen en gaat hierover met de jeugdige in gesprek. Na de behandeling kan de jeugdige bijvoorbeeld in het gezin en op school (weer) goed meedoen.

Traject

Eén vaste behandelaar werkt vanuit zijn of haar eigen discipline met de cliënt. Behandeling duurt maximaal één jaar.

Zorgaanbieders

1.2. Midden JGGZ (Lichte SGGZ)

Doelgroep

Jeugdigen met (vermoedelijk) psychische problematiek, waardoor zij beperkingen ervaren en zich niet goed kunnen ontwikkelen. Voor deze problematiek is één type hulp of behandeltraject nodig. Ook is deze hulp bedoeld voor het afbouwen van een behandeling voor complexe problematiek. Deze hulp is beschikbaar voor alle jeugdigen van 0 – 18 jaar, zonder uitsluitingscriteria op basis van leeftijd en/of IQ.

Hulpaanbod

De jeugdige heeft een vaste behandelaar en waar nodig schakelen andere deskundigen bij. Deze hulp is op de locatie van de zorgaanbieder. In uitzonderlijke gevallen kan er thuis of op school afgesproken worden. Aanbieders van Midden GGZ (Lichte SGGZ) bieden het volgende aanbod aan.

  • Behandeling: 
    de problematiek verminderen of oplossen en zorgen dat de jeugdige in een of meerdere domeinen zoals school, gezin en vrije tijd (weer) goed kan (blijven) functioneren. 
  • Medicatieconsult en -controle: 
    kortdurend advisering over het gebruik van medicatie.
  • Psychodiagnostiek: 
    inzicht geven in welke problematiek er speelt en welke hulp daarbij past.
  • Professionele consultatie: 
    advies voor de verwijzer wanneer onduidelijk is waar de jeugdige het best geholpen kan worden (lokaal, regionaal of landelijke en welk type hulp).

Traject

Behandeling duurt maximaal één jaar. In uitzonderlijke gevallen kan de behandeling langer duren.

Zorgaanbieders

Aanmelding voor de Midden GGZ (Lichte SGGZ) verloopt via een centraal punt dat wordt beheerd door vijf betrokken zorgaanbieders. Bovenaan deze pagina. Link opent een externe pagina vindt u hierover meer informatie.

1.3. Ambulante specialistische jeugdhulp

Doelgroep

Jeugdigen die meer intensieve of hoogcomplexe behandeling nodig hebben om dagelijks (weer) te kunnen functioneren. De gezinssituatie moet veelal verbeteren waardoor korte of langdurige opvoedondersteuning noodzakelijk is. Het gaat hier om een hulpvraag van kinderen, jongeren en (jong) volwassenen, die beperkingen ervaren door klachten of ernstige psychische en/of persoonlijkheidsproblematiek hebben. Of er is sprake van verslavingsproblematiek, mogelijk veelal in combinatie met een hulpvraag van de ouders.

Hulpaanbod

Deze hulp komt in diverse varianten voor, afhankelijk van de zorgvraag van de jeugdige en het gezin. Denk hierbij aan intensieve ondersteuning van gezinnen door een orthopedagoog, gezinstherapeut of psycholoog. Er is flexibiliteit mogelijk in welke specialismen benut worden. De jeugdige en diens gezin hebben een vaste behandelaar en de inzet van andere behandelaren en deskundigen maakt deel uit van de behandeling. Een team deskundigen volgt de voortgang van de behandeling . De hulp wordt aan huis geleverd of op locatie bij de zorgaanbieder.

Traject

De intensiteit van de behandeling heeft een flexibele, maar vaak hoge frequentie (meer dan 2 à 3 keer per week) om te kunnen werken aan stabilisatie en het oplossen van de problematiek. De behandeling voor de jeugdige en opvoedondersteuning aan ouders vraagt daarnaast vaak een langere periode, zodat de situatie van de jeugdige en het gezin stabiel blijft of verbetert. In principe volstaat een behandelduur van één jaar. In uitzonderlijke gevallen kan langere tijd behandeling geboden worden.

Verwijsroute

De verwijsroute naar dit type zorg vindt voornamelijk via zorgbemiddeling plaats. In enkele gevallen verloopt dit via het wijkteam of de huisarts.

Meer informatie: www.jeugdhulprijnmond.nl. Link opent een externe pagina.

Zorgaanbieders

1.4. Dagbehandeling

Doelgroep

Kinderen, jongeren en (jong) volwassenen, die beperkingen ervaren door klachten of ernstige psychische problematiek, persoonlijkheidsproblematiek en/of verslavingsproblematiek. Veelal gaat dit samen met een hulpvraag van de ouders. De jeugdige gaat in verband met zijn problematiek (nog) niet naar school. Deze jeugdigen hebben een intensieve en/of hoogcomplexe behandeling nodig om de ontwikkeling te verbeteren. In de gezinssituatie is behoefte aan korte of langdurige opvoedondersteuning.

Hulpaanbod

De jeugdige krijgt een dagprogramma waarbij zowel individueel als in groepsverband intensieve behandeling en begeleiding wordt aangeboden. Doel is werken aan stabilisatie of het oplossen van de problematiek. De jeugdige en diens gezin hebben een vaste behandelaar en de inzet van andere behandelaren en deskundigen maakt deel uit van de behandeling. De hulp die binnen de dagbehandeling geboden wordt, komt in diverse varianten voor; afhankelijk van de zorgvraag van de jeugdige en het gezin. Onderdeel van de behandeling kan ook observatie zijn. Indien nodig bestaat de behandeling ook uit het aanbrengen van dagelijkse structuur. Het kan ook voorkomen dat het noodzakelijk is dat het kind, jeugdige of jongvolwassene met het hele gezin in therapie gaat. Een team deskundigen volgt de voortgang van de behandeling. Er wordt bij de dagbehandeling toegewerkt naar normalisatie en dat een kind (weer) naar school kan gaan.

Traject

De duur van de behandeling voor de jeugdige en opvoedondersteuning aan ouders, vraagt vaak een langere periode. In principe volstaat een behandelduur van één jaar. In uitzonderlijke gevallen kan de behandeling langer geboden worden.

Verwijsroute

De verwijsroute naar dit type zorg vindt voornamelijk via zorgbemiddeling plaats. In enkele gevallen verloopt dit via het wijkteam of de huisarts.

Meer informatie: www.jeugdhulprijnmond.nl. Link opent een externe pagina.

Zorgaanbieders

2. Blijvende psychische problematiek en beperking

Doelgroep

Jeugdigen met een (lichte) verstandelijke of lichamelijke beperking en/of een blijvende psychische stoornis. Zij ervaren beperkingen in het dagelijks functioneren. Jeugdigen komen alleen in aanmerking voor deze ondersteuning als ze al eerder hiervoor zijn gediagnostiseerd. In veel gevallen hebben zij dan ook al vormen van (intensieve) behandeling voor hun problemen gehad. 

Hulpaanbod

De ondersteuning richt zich op de begeleiding bij school, werk, vrije tijd, lichamelijke en geestelijke gezondheid, sociale contacten. 

Traject

Deze ondersteuning is voor langere tijd aangezien het om een blijvende beperking of stoornis gaat. Elke nieuwe levensfase zorgt voor nieuwe uitdagingen.

Zorgaanbieders

3. Jeugdhulp gericht op onderwijs en/of ontwikkeling

3.1. Onderwijszorgarrangement (OZA) specifiek

Doelgroep

Deze ondersteuning wordt geboden op alle scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs cluster 3 en 4, praktijkonderwijs en enkele zorgklassen van mbo-1.

Aanbod

Het aanbod is gericht op (groepen) leerlingen, die extra ondersteuning nodig hebben voor hun gedrag, zelfredzaamheid of beperking die zij op school ervaren. In acute (veiligheids)situaties kan de zorgmedewerker direct worden ingeschakeld. Het aanbod kan verschillende vormen hebben.

  • Begeleiding gericht op vermindering van of leren omgaan met beperkingen. 
  • Coaching of training om het sociaal en persoonlijk functioneren te verbeteren. Omdat sommige (gedrags)problematiek vooral binnen een groep naar voren komt, kan hiervoor ook groepscoaching of -training worden ingezet.
  • Daarnaast kunnen de OZA's zich ook richten op het versterken van de mogelijkheden van leerkrachten en schoolteams om jeugdigen te begeleiden of met hen om te gaan. Dit kan met coaching of trainingen.

Het aanbod is beschikkingsvrij. Dat wil zeggen dat het wijkteam niet betrokken hoeft te worden voordat de zorgaanbieder aan het werk kan met een jeugdige. School en zorgaanbieder bepalen samen hoe de beschikbare fte's worden ingezet. In noodgevallen kan flexibel worden opgeschaald. Omdat het hier gaat om jeugdigen, die gebruikmaken van het gespecialiseerd onderwijs, is ondersteuning thuis ook vaak noodzakelijk. Die kan worden aangevraagd via het wijkteam.

Traject

De school en aanbieder bepalen samen wanneer en voor wie ondersteuning wordt ingezet. Dit doen zij met advies van de zorgonderwijsspecialist. De trajecten variëren in duur en intensiteit, afgestemd op de behoefte van de jeugdige. Er kunnen bijvoorbeeld intensieve microtrajecten van een paar weken worden ingezet of laag intensieve begeleiding gedurende een geheel schooljaar. Groepscoaching en -training duren meestal een tot enkele maanden. Coaching en training van leerkrachten en schoolteams kunnen variëren van een eenmalige training tot een leertraject.

Zorgaanbieders

3.2. Dagprogramma's

Om jeugdigen de kans te bieden op onderwijs en ontwikkeling naar vermogen, zijn er dagprogramma's voor verschillende doelgroepen. Zo voorkomen we dat jeugdigen thuis zitten. 

3.2.1. Dagprogramma het jonge kind

Doelgroep

Dagprogramma het jonge kind is er voor kinderen van 2-6 jaar oud, met (het vermoeden van) een ontwikkelingsachterstand van 1 tot 2 jaar op een of meerdere levensgebieden. Van deze kinderen wordt verwacht dat ze op termijn naar het reguliere basisonderwijs of speciaal (basis)onderwijs gaan. Jeugdigen komen niet in aanmerking als hun ontwikkelingsachterstand verholpen kan worden met een lichter traject in de thuissituatie (ambulant) of met de kinderopvang (plus). Ook moet hun ontwikkelingsachterstand niet zo zwaar zijn dat een intensief, hoogspecialistisch en multidisciplinair behandeltraject nodig is. 

Hulpaanbod

Het programma is gericht op:

  • (talent)ontwikkeling en groei, gericht op meedoen in het 'gewone' leven 
  • een ontwikkelingsachterstand signaleren (waar nodig door diagnostiek) en aanpakken
  • schoolse vaardigheden ontwikkelen
  • ouderbetrokkenheid (gezinssysteem)
  • een warme overdracht en zachte landing binnen de reguliere opvang of school bevorderen
  • zwaardere jeugdhulp voorkomen (preventie).

Traject

Doorgaans duurt een traject 1 jaar. Verlenging is mogelijk tot ongeveer 2 jaar.

Zorgaanbieders

3.2.2. Onderwijsgerichte dagprogramma's

Doelgroep

Leerplichtige jeugdigen (5 -18 jaar), die als gevolg van psychosociale problemen of gedragsproblematiek uitgevallen zijn op school of op korte termijn dreigen uit te vallen. Zij kunnen thuiszitten met of zonder schoolinschrijving (alle onderwijsvormen basis en voortgezet onderwijs). Als hun problemen zijn opgelost of ze kunnen voldoende met hun beperking omgaan, wordt verwacht dat zij onderwijs volgen, passend bij hun mogelijkheden en eventueel met lichte ondersteuning. Het is ook mogelijk dat ze uitstromen naar (begeleid) werk.

Hulpaanbod

De jeugdige krijgt een combinatie van onderwijs en zorg om te leren en zich te ontwikkelen. 

  • De jeugdige heeft of krijgt toegang tot onderwijs en ontwikkelt zich zo goed mogelijk. Hij of zij kan, met enige ondersteuning, het onderwijs volgen en daarvan profiteren of stroomt uit naar (begeleid) werk.
  • De jeugdige heeft een zo optimaal mogelijke sociaalemotionele gezondheid.

Het dagprogramma wordt bij voorkeur op de school van de jeugdige aangeboden. Op dit moment is dit nog vaak op locatie van de aanbieder. Er kan hulp op school worden geboden én thuis, passend bij de doelstelling van de opdracht. Ouders worden betrokken bij het traject.

Traject

De problematiek van de jeugdigen is dusdanig groot dat vaak sprake is van langere trajecten, met een hoge intensiteit. Het varieert van 3 maanden tot 2 jaar.

Zorgaanbieders

3.2.3. Ontwikkelingsgerichte dagprogramma's

Doelgroep

  • Jeugdigen (3-18 jaar) die door hun beperking een leerplichtontheffing hebben en die ondersteuning nodig hebben bij hun ontwikkeling om mee te doen in de maatschappij. Daar waar kan wordt hier ook onderwijs aan toegevoegd.
  • Jeugdigen tussen de 3 en 18 jaar, waarbij de diagnose of een ernstig vermoeden van (licht) verstandelijk beperkt is vastgesteld en waarbij nog geen aanspraak is op de Wet Langdurige Zorg met een leerplichtvrijstelling, of:
    • kinderen met een cognitieve ontwikkelingsachterstand van 1 tot 4 jaar op de kalenderleeftijd
    • kinderen van 3 tot 6 jaar die een ontwikkelingsachterstand van minimaal 1 jaar of meer hebben ten opzichte van hun leeftijd
    • jeugdigen met beperkte cognitieve en sociaalemotionele vaardigheden
    • jeugdigen met eventueel aanvullende problematiek zoals gedrags-, hechtings- of psychiatrische problematiek en/of een lichamelijke beperking.

Hulpaanbod

Binnen het ontwikkelingsgerichte dagprogramma krijgt de jeugdige hulp binnen een kinderdagcentrum (KDC). Hier worden hun praktische en cognitieve vaardigheden en hun sociaalemotionele ontwikkeling gestimuleerd. Vanuit de ontwikkelingsmogelijkheden van de jeugdige wordt gewerkt aan deelname aan de maatschappij voor een zo zelfstandig mogelijk bestaan. Iedere jeugdige heeft recht op leren en ontwikkelen. Daarom is er altijd samenwerking met een vorm van onderwijs binnen het dagprogramma, dat aansluit bij de mogelijkheden van de jeugdige.

Traject

De intensiteit en duur van een traject is per kind verschillend en afhankelijk van de problematiek. Het wijkteam maakt hiervan een inschatting.

Zorgaanbieders

3.3. Dyslexie

Doelgroep

Kinderen met dyslexie hebben grote moeite met leren lezen, schrijven en spellen. Het hulpaanbod is gericht op kinderen in groep 3 tot en met groep 8 van de basisschool met ernstige dyslexie. Dit betekent dat het kind een dyslexieverklaring heeft en de school zelf het kind niet voldoende kan helpen.

Hulpaanbod

De hulp is erop gericht om kinderen een optimale schoolperiode te bieden, waarbij hun dyslexie zo min mogelijk in de weg staat. Een aanvraag voor hulp bij dyslexie kan alleen via school.

Traject

De duur van behandeling is afhankelijk van het kind. Het ligt voor het merendeel van de kinderen tussen de 45 en 65 uur. Daarbij wordt uitgegaan van één sessie van 45 à 50 minuten per week.

Zorgaanbieders

4. Jeugdhulp waarbij de jeugdige tijdelijk niet thuis woont

Doelgroep

Soms spelen er problemen bij een kind in een gezin die niet thuis opgelost kunnen worden. Daardoor kan een kind niet meer thuis blijven wonen. Dit kan, afhankelijk van de problematiek, kortdurend of voor een langere tijd zijn.

Hulpaanbod

Het hulpaanbod voor jeugdigen uit deze doelgroep bestaat uit drie vormen.

Pleegzorg

Als een kind niet thuis kan wonen, dan wordt het bij voorkeur in een pleeggezin geplaatst. Pleegzorg richt zich op zowel de jeugdige als op de ouders. Het doel van pleegzorg is dat na verloop van tijd de ouders zelf de opvoeding weer op zich kunnen nemen. Als blijkt dat dit niet mogelijk is, nemen pleegouders de opvoeding van de jeugdige voor langere tijd op zich. De duur kan variëren van tijdelijk tot langdurig. Dit is afhankelijk van de thuissituatie en mogelijkheden van de ouders om de opvoeding zelf weer op te pakken. De looptijd van het arrangement is maximaal 3 jaar. Pleegzorg loopt door na de 18e verjaardag tot uiterlijk 21 jaar, tenzij de jeugdige aangeeft dit niet te willen.

Behandeling met verblijf

Herstel, verbetering of stabilisatie van de problematiek van het kind staat centraal. Maar ook de versterking van de opvoedingsvaardigheden van de ouders. Is dat op orde, dan kan de jeugdige weer terugkeren naar het eigen gezin. Ook zelfstandig wonen is mogelijk, als terug naar huis geen optie blijkt. In eerste instantie duurt behandeling met verblijf maximaal 1 jaar. Om een passende aanbieder voor deze hulp te vinden wordt altijd het zorgbemiddelingsteam (onderdeel van JBRR) ingeschakeld. Zorgbemiddeling begeleid de toeleiding naar voornamelijk de specialistische residentiele jeugdhulp (24-uurszorg).

Langdurig verblijf

Jeugdigen die na behandeling nog niet terug kunnen naar huis of pleeggezin worden meestal geplaatst in langdurig verblijf. Voor deze jeugdigen is behandeling niet (meer) nodig en het accent ligt op zo zelfstandig mogelijk opgroeien met professionele hulp. Deze ondersteuning wordt op de locatie geleverd waar de jeugdige woont. Voor jonge kinderen tot 12 jaar heeft opvang in een kleinschalige woonvorm of een gezinshuis de voorkeur. Oudere jongeren komen ook voor een kamer of beschermd wonen in aanmerking. Jeugdigen wonen zoveel mogelijk zelfstandig, maar worden ondersteund daar waar het zelf niet lukt.

Verwijsroute

De verwijsroute naar dit type zorg vindt voornamelijk via zorgbemiddeling plaats. In enkele gevallen verloopt dit via het wijkteam of de huisarts.

Meer informatie: www.jeugdhulprijnmond.nl. Link opent een externe pagina

Zorgaanbieders

5. Mantelzorgondersteuning

Doelgroep

Ouders of verzorgers die mantelzorg verlenen aan hun kind(eren). Als ouders of verzorgers overbelast dreigen te raken kan mantelzorgondersteuning worden ingezet zonder dat een andere jeugdhulpindicatie nodig is.

Hulpaanbod

Mantelzorgondersteuning is er in twee vormen: logeeropvang en dagactiviteiten. Hierbij kan de jeugdige voor een of meerdere dagen aan activiteiten deelnemen op een andere locatie. De ouder of verzorger heeft dan tijdelijk even geen zorgen over het kind en daarom tijd om tot rust te komen.

Zorgaanbieders