Ga naar de hoofdinhoud

Leestijd: 3 min

Wvggz

Vanaf 1 januari 2020 geldt de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz). Deze wet vervangt de Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Wet Bopz). De Wvggz regelt de rechten en plichten van mensen die psychische zorg nodig hebben, maar dat niet willen.

Maakt u zich zorgen over iemand? En denkt u dat deze persoon (verplichte) zorg nodig heeft? Dan kunt u dat melden bij het meldpunt Zorgen om een Ander.

Over de Wvggz

De wet geeft meer mogelijkheden om mee te praten over de zorg die nodig is. Voor de persoon zelf, maar ook voor familie en naasten. De eerste keuze is altijd om iemand vrijwillig zorg te bieden. Lukt dit niet, dan onderzoekt de gemeente of verplichte zorg mogelijk is (verkennend onderzoek). Die zorg wordt thuis gegeven of in een zorginstelling.

Verkennend onderzoek

Als er een melding binnen komt, doen specialisten onderzoek. Zij onderzoeken of de persoon, door een psychisch probleem, zichzelf of anderen in een onveilige situatie brengt. Als dit zo is, vraagt de gemeente de officier van justitie een zorgmachtiging voor te bereiden.

Wat is een zorgmachtiging?

Een zorgmachtiging is een beslissing van de rechter waarin staat welke verplichte zorg gegeven mag worden en voor hoelang. Dit betekent dat iemand bijvoorbeeld in sommige gevallen verplicht een behandeling moet volgen, ook als deze persoon daar zelf het nut niet van inziet. De geestelijke gezondheidszorg (GGZ) vertelt de persoon over de beslissing van de rechter.

Officier van justitie

De officier van justitie beslist of een zorgmachtiging bij de rechter wordt aangevraagd.

Advocaat

De persoon voor wie de zorgmachtiging wordt aangevraagd, krijgt via de rechter een advocaat. Deze advocaat zorgt ervoor dat de wensen van de persoon worden gevolgd. Hiervoor is contact met de patiënt vertrouwenspersoon.

Patiënten vertrouwenspersoon

De persoon die verplichte zorg krijgt, heeft recht op hulp van een patiënt vertrouwenspersoon (pvp). De pvp is geen zorginstelling maar een aparte stichting. De hulp van de pvp is gratis. Er gebeurt niks zonder toestemming van de persoon die de verplichte zorg krijgt.

Kijk voor meer informatie over wat de pvp allemaal doet, op de website van stichting PVP. Link opent een externe pagina.

Wanneer krijgt iemand verplichte zorg?

Verplichte zorg wordt niet zomaar gegeven. Dit kan alleen als iemand, door een psychisch probleem, een gevaar is voor zichzelf of voor anderen. Of als de kans hierop groot is. Dit noemen we ernstig nadeel.

Andere voorwaarden zijn:

  • Vrijwillige zorg is niet (meer) mogelijk.
  • Verplichte zorg is de enige manier om ernstig nadeel op te lossen.
  • Verplichte zorg staat in verhouding tot het op te lossen ernstige nadeel. Dit betekent dat het voordeel van verplichte zorg groter moet zijn dan de schade die ontstaat zonder verplichte zorg.
  • De verplichte zorg geeft resultaat.

Speciale plaats familie en naasten  

Familie en naasten van de persoon die verplichte zorg krijgt, hebben binnen de Wvggz een speciale plaats. Deze mensen worden essentiële naasten genoemd. Het gaat om:

  • de vertegenwoordiger
  • de man, vrouw of geregistreerd partner
  • degene waarmee een samenlevingscontract is
  • de ouder of voogd
  • iemand anders in de omgeving die een belangrijke rol speelt in de zorg

Als een essentiële naaste de melding heeft gedaan, wordt die door de gemeente op de hoogte gehouden over het besluit om wel of geen zorgmachtiging aan te vragen.