Volkstuinen
Rotterdam heeft 44 volkstuinen waar ongeveer 5.200 Rotterdammers tuinieren. Een volkstuin is een fijne plek voor Rotterdammers die zelf geen tuin hebben.
Mensen hebben er vaak een eenvoudig huisje en een stukje groen om van de buitenlucht te genieten. Voor kinderen is de tuin een fijne en veilige speelplek. Van de 44 volkstuinen zijn er 8 die zich meer richten op het kweken van groente en fruit.
Lid worden van een volkstuin
Volkstuinen worden beheerd door verenigingen waar de tuinders lid van zijn. Als u belangstelling heeft voor een volkstuin dan moet u zich dus als lid aanmelden. De meeste volkstuinverenigingen hebben een eigen website waar u meer informatie vindt. Houd er rekening mee dat de belangstelling voor volkstuinen groot is en dat u op een wachtlijst komt.
Volkstuinen en de gemeente Rotterdam
De grond waarop de volkstuinen in Rotterdam staan, is in bezit van de gemeente Rotterdam. De gemeente verhuurt de grond aan de volkstuinverenigingen. De gemeente is blij dat de volkstuinen er zijn. De tuinen zorgen voor 200 hectare groen in de stad. Bij elkaar is dat een groot gebied. En veel Rotterdammers zonder tuin krijgen door de volkstuinen toch de mogelijkheid om lekker buiten te zijn.
De gemeente stelt ook regels op voor volkstuinen. Zo bewaakt de gemeente de veiligheid, net als in de rest van de stad. Soms gaat het wel eens mis op een volkstuin, bijvoorbeeld door ruzie, illegale activiteiten of achterstallig onderhoud. Dan zoekt de gemeente samen met de volkstuinvereniging naar oplossingen. De gemeente wil ook dat zoveel mogelijk mensen kunnen genieten van de tuinen. Bijvoorbeeld door het organiseren van activiteiten voor de buurt.
De gemeente vindt de volkstuinen dus belangrijk, maar moet ook zorgen voor voldoende ruimte in de stad voor woningen, bedrijven en voorzieningen. En die ruimte wordt steeds schaarser in een groeiende stad als Rotterdam. Soms moeten er daarom lastige keuzes worden gemaakt. Het is aan het gemeentebestuur om een evenwichtige afweging te maken tussen de meerwaarde van volkstuinen en de groeiende behoefte aan woonruimte.
Nieuw beleid
Om meer Rotterdammers te laten genieten van de groene volkstuinen en om te zorgen dat de tuinen goed worden beheerd, heeft de gemeente een nieuwe visie en nieuw beleid ontwikkeld. Dit is gebeurd in nauwe samenwerking met de vertegenwoordigers van de volkstuinverenigingen.
Nieuwe huurovereenkomst
In 2023 gaat de gemeente de volkstuinen weer direct aan de volkstuinverenigingen verhuren, zonder tussenkomst van de Stichting Volkstuinen in Nederland (SVIN). Daarom krijgen alle volkstuinverenigingen een nieuw huurcontract.
Heeft u vragen over het beleid van de gemeente Rotterdam op het gebied van volkstuinen? Mail ons dan op volkstuinenalgemeen@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina. Hieronder vindt u alvast de antwoorden op de meest gestelde vragen.
Algemene vragen en antwoorden
Volkstuinen worden beheerd door verenigingen waar de tuinders lid van zijn. Als u belangstelling heeft voor een volkstuin dan moet u zich dus als lid aanmelden. Op de afbeelding onderaan kunt u zelf een volkstuin in uw buurt selecteren. De meeste volkstuinverenigingen hebben een eigen website waar u meer informatie vindt.
Om in aanmerking te komen voor een volkstuin in Rotterdam moet u inwoner zijn van de gemeente Rotterdam. U moet daarbij een inschrijving in het bevolkingsregister kunnen aantonen. Iemand die niet in de gemeente Rotterdam woont, kan dus geen lid worden van een vereniging in Rotterdam.
Er mag tijdens het seizoen dat loopt van 1 april tot 1 november worden overnacht op de verblijfstuincomplexen.
Vragen en antwoorden over de huurovereenkomst
De Svin heeft de (hoofd)huurovereenkomst opgezegd. De gemeente kiest ervoor (staat in haar recht) om een nieuwe huurovereenkomst af te sluiten met de volkstuincomplexen.
De nieuwe huurovereenkomst moet goedgekeurd worden door de ALV (Algemene Ledenvergadering) van de volkstuinverenigingen. Na ondertekening door de verenigingen zal de gemeente de huurovereenkomst tekenen.
Voor mensen met een laag inkomen bestaat er een 'reductieregeling'. Als u daarvoor in aanmerking komt betaalt u een lagere huur. Deze regeling is er om te zorgen dat voor iedereen een volkstuin betaalbaar is.
Tuinders die per 1 januari 2023 een inkomen hebben dat lager is dan 120% van het sociaal minimum kunnen een beroep op de regeling doen. Het minimumloon 2022 is 20.838 euro. Waardoor de inkomensgrens is vastgesteld op 25.006 euro per jaar.
De exacte vergoeding is afhankelijk van uw inkomen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw verenigingsbestuur of mailen aan: volkstuinenSO@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina.
Jaarlijks kunnen de leden voor 1 oktober een aanvraag indienen. Dat kan via een aanvraagformulier verkrijgbaar bij het bestuur van de vereniging.
De Algemene Bepalingen Grondverhuring zijn van toepassing op alle grondhuurcontracten binnen de gemeente Rotterdam. Er kan in specifieke gevallen afgeweken worden van de Algemene Bepalingen wanneer dit vereist is. De gemeente heeft de Algemene Bepalingen naar aanleiding van de ontvangen reacties op diverse punten aangepast.
De huurprijs 2023 wordt als volgt berekend: de bestaande huurprijs uit 2022 wordt met 9,7% CPI indexering verhoogd.
De gemeente kan pas een huurfactuur versturen al de huurovereenkomst door zowel de volkstuinvereniging als de gemeente is getekend.
De kosten voor het gebruikersdeel van de OZB-aanslag blijft voor rekening van de gemeente.
De gemeente sluit voor 2023 een rechtstreekse huurovereenkomst af met de volkstuinverenigingen met een looptijd van een jaar.
Het is de bedoeling om in 2024 een 10-jarige overeenkomst af te sluiten.
Alleen als de gemeente de huurovereenkomst beëindigt vanwege dringend algemeen belang (bijvoorbeeld woningbouw), zal er aan de vereniging en de leden een vergoeding worden betaald voor de opstallen (tuinhuis, kas, schuur enzovoort) die met toestemming van verhuurder zijn geplaatst.
Als de huurovereenkomst wordt beëindigd, dan moeten de leden en de vereniging de roerende zaken meenemen en hebben ze de keuze om de onroerende zaken (opstallen) mee te nemen of achterlaten. De bomen en stuiken blijven staan.
Er is geen wettelijke termijn voor de opzegging van de huurovereenkomst. Partijen regelen dat onderling. De opzegtermijn van de huurovereenkomst tussen de gemeente en de verenigingen is vastgelegd in de huurovereenkomst.
De kosten van de kostendekkende huur inclusief grondrente en zakelijke lasten zijn uitgewerkt in de Notie 'opbouw kostprijs dekkende huur volkstuinen'.
De kruisjeslijst onderhoud geeft aan welke onderhoudscomponenten zijn opgenomen in de kostendekkende huur.
Deze bepaling stond niet in de huurovereenkomst tussen de verenigingen en de voormalige verhuurder SViN (Stichting Volkstuinen in Nederland). In de nieuwe huurovereenkomst tussen de gemeente en de verenigingen is deze ook niet opgenomen.
De gemeente zal zich altijd inspannen om in die situatie een alternatief voor tuinders te vinden. Een antwoord op de vraag of, en zo ja in welke mate dat zal lukken, is op dit moment niet te geven.
De huurovereenkomst schrijft voor dat bij verkoop van een opstal (tuinhuis, kas, schuur, enzovoort) door een lid de verkoop plaatsvindt tegen een prijs die is vastgesteld door een externe taxateur. Deze wordt aangesteld door het bestuur van de vereniging.
De vereniging is aansprakelijk voor eventuele vervuiling van de grond tenzij zij aan kan tonen dat dit niet haar schuld is.
De nieuwe modelstatuten zijn nodig in verband met de rechtstreekse huur van de gemeente, de UBO-wetgeving over bestuurdersaansprakelijkheid en de statuten sluiten aan op de bepalingen in de huurovereenkomst en algemene bepalingen.
De gemeente is in gesprek met een notaris voor een collectieve regeling voor het wijzigen van de statuten.
Vragen en antwoorden over kwaliteitseisen
De kwaliteitseisen zijn een onderdeel van de huurovereenkomst tussen de gemeente Rotterdam en de volkstuinverenigingen. Hierin zijn de eisen en regels die specifiek aan het gebruik van volkstuinen worden gesteld zoveel mogelijk samengebracht.
Het verbod op gebruik van leidingwater voor het besproeien van de tuin was ook voor de huidige huurovereenkomst van toepassing. Schoon water is een verantwoordelijkheid van iedereen, de gemeente, maar ook de leden van de verenigingen.
De wet schrijft voor dat deze speelelementen, die eigendom zijn van de vereniging, periodiek door een gecertificeerd bureau dienen te worden gekeurd. Dit is overigens geen nieuwe eis. Deze eis wordt als sinds 2014 aan de volkstuinverenigingen gesteld.
Vragen en antwoorden over onderhoud
Nee, dat is niet toegestaan. Een volkstuin is een vereniging. Een vereniging wordt gezien als een bedrijf. Het verzamelde afval van de volkstuinders wordt gerekend tot bedrijfsafval. Het milieupark is alleen bestemd voor afval van Rotterdamse huishoudens en niet voor bedrijfsafval (Afvalstoffenverordening gemeente Rotterdam). Ook als u inwoner bent van Rotterdam (en afvalstoffenheffing betaalt) is het niet toegestaan uw afval van de volkstuin naar het milieupark te brengen. U betaalt afvalstoffenheffing voor een woonadres, niet voor een volkstuin.
Al het afval (ook restafval, hout, sloopafval en dergelijke) afkomstig van de volkstuin moet in de containers die op het complex aanwezig zijn. Ook als het grofvuil of gevaarlijk afval is. De volkstuinvereniging heeft een contract met een zelfgekozen particuliere inzamelaar.
Alleen als een sloot gebaggerd wordt, worden er op voorhand monsters genomen om de kwaliteit(vervuiling) te bepalen. Dit heeft te maken met de afvalstroom, waar kan de baggerspecie naar toe met welke vervuiling. In het verleden is gebleken dat door pesticiden en andere middelen 99% van de baggerspecie vervuild is en dus altijd afgevoerd moet worden, en niet ter plaatse kan worden hergebruikt als teelaarde.
De vereniging is aansprakelijk voor eventuele vervuiling van de grond, behalve als kan aantonen dat dit niet haar schuld is.
De vereniging is zelf verantwoordelijk voor de verwerking van het afval en draagt ook zelf de kosten hiervan.
Het rioolrecht heeft een eigenarendeel en een gebruikersdeel. Het gebruikersdeel is voor rekening van huurder.
De vereniging is zelf verantwoordelijk voor de verwerking van het afval en draagt ook zelf de kosten hiervan.
De gemeente Rotterdam onderhoudt het gedeeltelijke openbare gedeelte van de volkstuincomplexen. De bomen op de individuele tuinen worden door de gemeente Rotterdam op veiligheid gecontroleerd en voert indien nodig veiligheidsonderhoud uit.
De gemeente Rotterdam geeft een vergoeding voor leden die zelf groenwerkzaamheden uitvoeren. De vergoeding is van toepassing op het maaien van de gazons, het onderhouden van de sierplantsoenen en het onderhouden van de openbare hagen.
Het MJOP (Meerjaren Onderhoudsplan) is het uitgangspunt voor het onderhoud van de volkstuincomplexen. Deze werkzaamheden en ook de kosten verschillen per complex en per jaar. De totale kosten van de verblijfstuinen en nutstuinen, inclusief de kosten van onderhoud, zijn gedeeld met de verenigingen.
De gemeente geeft aan dat er in 2022 een schouw op onderhoud heeft plaatsgevonden op de volkstuincomplexen. Dat is vastgelegd in een rapport en onderdelen zijn in de MOP opgenomen. Dit rapport kan als nulmeting gezien worden. In de jaargesprekken onderhoud komt het achterstallig onderhoud aan de orde en wordt er een plan opgesteld.
Eén keer in de 3 jaar vindt er een inspectie plaats door de gemeente van de bomen. Als het nodig is (ziekte, veiligheid) wordt er een rooivergunning aangevraagd door de gemeente als eigenaar van de grond (en niet de huurder).
Elke 3 jaar worden de bomen geïnspecteerd door een boomcontroleur.
Tuinders mogen onder bepaalde voorwaarden een boom planten.
Er worden geen kosten voor de aanvraag van een kapvergunning of het kappen van bomen in rekening gebracht.
Het reguliere onderhoud van de bomen op de individuele tuinen kan door de tuinder of vereniging uitgevoerd worden; het veiligheidsonderhoud niet. Het totale onderhoud van de bomen op het semiopenbare deel van het complex wordt door de gemeente Rotterdam uitgevoerd. Afwijkende afspraken worden jaarlijks met het bestuur van de vereniging vastgelegd.
Kapvergunningen kunnen niet meer aangevraagd worden. Vergunningen voor een opstal, kunnen via het omgevingsloket aangevraagd worden.
Alle bomen zijn geïnspecteerd op veiligheid. Dat is de enige reden waarom een kapvergunning verstrekt wordt. De voorheen ingediende kapvergunningsaanvragen zijn vervallen.
De gemeente Rotterdam voert alleen veiligheidssnoei uit wanneer een boomcontroleur een onveilige situatie waarneemt. Het reguliere onderhoud, zeker van fruitbomen, moet de tuinder zelf verzorgen.
De Volkstuinvereniging bepaalt dit zelf. Vanuit de gemeente worden er, in voorgaande huurcontracten, geen beperkingen gesteld aan bijen houden.
Dit zijn vragen die onder beleid vallen. Kort de bocht, wij voeren uit wat Vastgoed afspreekt met de huurders. Uiteraard denken wij hier graag over mee. Sommige verenigingen hebben de wens om de houtsnippers achter te laten, of stammen van gerooide bomen in het bosplantsoen achter te laten. Of takken voor rillen. Natuurlijk geven we gehoor aan die verzoeken.
Vragen en antwoorden over handhaving
Als op een volkstuin de leefbaarheid of de veiligheid niet in orde zijn, dan neemt de gemeente contact op met het bestuur van de volkstuinvereniging. Met het bestuur worden maatregelen afgesproken om de problemen aan te pakken. Deze worden vastgelegd in het huurcontract.
De besturen hebben deze mogelijkheden nu ook al. Dit is iets wat de vereniging zelf moet vaststellen in de statuten en het huishoudelijk regelement. De gemeente heeft bij de nieuwe huurovereenkomst de brochure 'Het lastige lid' meegestuurd hoe hier mee om te gaan.
Dit is de verantwoordelijkheid van de verenigingen en wordt geregeld in de statuten en reglementen. De hoogste macht van een vereniging ligt in handen van de leden. In de Algemene ledenvergadering hebben zij het recht om uit haar midden een nieuw bestuur te kiezen dat wel goed functioneert. Wel is het zo dat Gemeente eventueel een Bibob-toets kan uitvoeren en, als de resultaten daar aanleiding toe geven, de overeenkomst kan ontbinden.
De Bibob is een instrument dat de overheid onder andere kan inzetten bij het afsluiten van huurovereenkomsten. Met dit instrument kan de gemeente indien nodig acteren op ongewenste justitiële ontwikkelingen om zo de complexen leefbaar te houden. Dat is ook in het voordeel van de verenigingen.
Als daar aanleiding toe is.
In de nieuwe huurovereenkomst kan de gemeente, met betrekking tot de Volkstuinvereniging, een bibob-toets verrichten of laten verrichten. Artikel 11.2 van de huurovereenkomst beschrijft de situaties waarin de gemeente als gevolg van de uitkomsten van de bibob-toets gerechtigd is de overeenkomst te beëindigen.
