Waterloket

Warmte en droogte leiden tot problemen in en op het water in Rotterdam. Er is een tekort aan (zoet)water, maar ook de waterkwaliteit wordt slechter. Dit zorgt ervoor dat er andere problemen optreden, zoals stankoverlast, veel kroos, blauwalg en zelfs dode vissen of vogels. Dit zijn helaas gevolgen van klimaatverandering waar de natuur op reageert. Wij willen u graag uitleggen hoe dit komt en waar u rekening mee kunt houden als u dit soort problemen tegen komt. Ook kunt u meldingen doen via MeldR als u dit soort problemen in de stad ziet.

Watertekort

In de stad hebben we zoetwater nodig om singels en sloten op peil te houden of door te spoelen, maar ook om bomen en struiken in de parken van water te voorzien. De droogte, lage rivierwaterstand en verdere indringing van zeewater zorgt ervoor dat het zoetwater uit de Nieuwe Maas niet Rotterdam in kan en de aanvoer van zoetwater vanuit de rivieren via andere gebieden vermindert. Daarnaast daalt de grondwaterspiegel in de stad ook zonder aanvulling van regenwater. Er is nu feitelijk een watertekort.

U kunt helpen door zuinig om te gaan met het water. Was nu niet uw auto. Sproei de tuin niet op momenten dat de zon heel erg schijnt, maar doe dat in de avond. Laat het water niet onnodig lopen tijdens het douchen, tandenpoetsen of handen wassen. En als u dat toch doet, vang dan het water op dat u onnodig laat lopen voor planten of bloemen. Wilt u weten wat u nog meer kunt doen? Kijk dan op het Rotterdams WeerWoord. Link opent een externe pagina.

Stankoverlast

De warmte en droogte zorgen voor een lagere waterstand waardoor de bagger zuurstof verbruikt en organische materialen (versneld) rotten. Dit kan stankoverlast geven. Ook de straatkolken van het riool komen droog te staan, hierdoor kan makkelijker stank vanuit het riool ontsnappen. Hangt er bij u een rioollucht in de straat? Doe dan een melding via MeldR, dan kunnen wij kijken of dit te maken heeft met de droogte of dat er eventueel andere problemen zijn.

Blauwalg en kroos

Door de hoge (water)temperatuur en het vele zonlicht hebben planten, kroos maar ook blauwalgen genoeg mogelijkheden om door te groeien. Blauwalgen zijn giftig en daardoor kan het zwemmen in water, waar blauwalg in zit, leiden tot tal van klachten als diarree, huidirritatie en hoofdpijn. Wilt u dus afkoelen in het water, kijk dan eerst even op zwemwater.nl. Link opent een externe pagina of er mogelijk blauwalg voorkomt. Laat ook uw huisdieren niet zomaar zwemmen in het water, ook voor uw hond is het zwemmen in water met blauwalg gevaarlijk. Wij plaatsen waarschuwingsborden bij locaties waar blauwalg aanwezig is.

Vis- en vogelsterfte

Helaas komt het voor dat er dode vissen (en soms zelfs (water)vogels) in het water liggen. In warm water zit namelijk minder zuurstof. Een laag zuurstofgehalte in het water kan verschillende oorzaken hebben:

• Door droogte staat het waterniveau in de watergangen (singels of sloten) laag of vallen deze zelfs helemaal droog. De baggerlaag verteert en verbruikt daardoor veel zuurstof.
• Een (lange) warme, droge periode zorgt ervoor dat de temperatuur van het water stijgt en het water minder zuurstof bevat. Dit komt vooral voor in ondiepe wateren.

Bij een laag zuurstofgehalte krijgen vissen het moeilijk met ademhalen en kunnen ze doodgaan. Vanwege de aanhoudende droogte, hoge temperaturen en lage zuurstofgehalten neemt de kans op vissterfte toe in de Rotterdamse singels en sloten. Vissen in ademnood worden zoveel mogelijk door specialisten (onze boswachters of medewerkers van de Dierenambulance) meegenomen en waar mogelijk ergens anders uitgezet.

Dode vissen worden, om gezondheidsredenen, zo snel mogelijk uit het water gehaald. Deze kunnen ook wijzen op botulisme. Stap daarom niet in het water waar dode dieren drijven en raak de dode dieren niet met blote handen aan. Dit kan leiden tot besmetting met het botulismevirus. Hetzelfde geldt voor huisdieren, laat deze niet in het water (of het water drinken) als u dode dieren ziet.
Ziet u dode vissen (of (water)vogels) in het water, raak de dieren dan niet aan maar meldt het ons. Dat kan via MeldR of 14 010.

Plaagdieren

De ratten gaan bij droogte op zoeken naar water en voedsel. Ze weten dat in de nabijheid van mensen water en voedsel te vinden is. Ratten kunnen bacteriën bij zich dragen. U kunt besmet raken door direct contact met ratten, of indirect via hun urine waarbij de bacteriën in aarde, riool en oppervlaktewater (zoals sloten en plassen) terecht is gekomen. Heeft u overlast van plaagdieren. Meld dit dan via MeldR.

Heeft u wateroverlast in souterrain, kelder of kruipruimte? Misschien komt er grondwater uw kruipruimte of kelder binnen via de muren of via de vloer. Of misschien lekt er een waterleiding.

Het is belangrijk om te achterhalen wat de oorzaak is, zodat de juiste maatregelen getroffen kunnen worden. De huiseigenaar is zelf verantwoordelijk voor het waterdicht maken van een ondergrondse verblijfruimte, zoals een kelder of souterrain. Om te voorkomen dat er grondwater (of regenwater) kan binnendringen.

Kruipruimtes hoeven niet waterdicht te zijn. In de meeste kruipruimtes kan er water in komen te staan. Houd hiermee rekening bij het opslaan van spullen. Als een vochtige kruipruimte heel diep is, bijvoorbeeld een meter of meer, dan kunt u deze het beste aanvullen met een laag zand of schelpen. Ook ventileren is belangrijk. De huiseigenaar is ook verantwoordelijk voor het goed functioneren van de huisaansluiting naar het riool.

Wateroverlast in de kelder of souterrain kan ook ontstaan als u hier een aansluitpunt heeft dat lager ligt dan het straatniveau. En dat rechtstreeks op het gemeenteriool is aangesloten (bijvoorbeeld een doucheputje, wc, gootsteen of schrobputje). Als het hard regent kan het gemeenteriool vol komen te staan. Er kan dan water omhoog komen bij uw aansluitpunt. U bent zelf verantwoordelijk voor het nemen van de juiste maatregelen binnenshuis. Bijvoorbeeld het aanbrengen van een pompje en/of een terugslagklep. Een loodgieter kan uw huisaansluitingen controleren en advies geven.

Over het algemeen bent u zelf verantwoordelijk voor het oplossen van het probleem. Huiseigenaren met een kelder of kruipruimte onder hun huis, moeten er zelf voor zorgen dat deze ruimte droog blijft.

Tuin

Door een hoge grondwaterstand of hevige regenval kan water in de tuin blijven staan. Vaak liggen achtertuinen erg laag. Dit water kan ook ondergrondse ruimtes, zoals een kelder of souterrain binnendringen. Hiervoor is de huiseigenaar zelf verantwoordelijk. Ophogen van de tuin, grondverbetering waardoor water beter kan wegstromen of aanleg van drainage zijn mogelijke oplossingen. Buiten de perceelgrens (in de openbare ruimte) is de gemeente verantwoordelijk.

Wateroverlast kunt u melden via de MeldR app. Of door te bellen met 14 010. Als er mensen in gevaar zijn of dreigen te komen door de wateroverlast, bel dan 112.

De vervanging van het riool kan gevolgen hebben voor uw huis en tuin. Zo kunt u wateroverlast ervaren na de werkzaamheden. Waarom dit zo is en hoe u dit kunt voorkomen, kunt u zien in deze animatie op Youtube. Link opent een externe pagina.

Na regenval kan er water op een openbare rijweg, fietspad of voetpad blijven staan. Dit komt meestal door slechte, verzakte bestrating of door slechte afwatering (bijvoorbeeld verstopte kolken).

Als het water pas na een tijdje wegstroomt, was er waarschijnlijk te veel regenwater. Dit is helaas niet altijd te voorkomen, want het rioolsysteem is niet berekend op heel hevige buien.

Blijft het water langer staan, dan is er waarschijnlijk een straatkolk verstopt. Wij vragen u om hiervan een melding te maken via de MeldR app. De gemeente zal de verstopping dan zo snel mogelijk verhelpen.

U kunt merken dat het riool verstopt zit als er bijvoorbeeld water omhoog komt in lozingstoestellen. Denk aan toilet, doucheafvoer, gootsteenafvoer, schrobputje. Vooral laaggelegen ruimtes, zoals kelders en souterrains,hebben hier last van.

Deze inpandige problemen worden meestal veroorzaakt door een verstopping van de huisafvoer (rioolhuisaansluiting). U moet er dan zelf voor zorgen dat de verstopping wordt opgelost en de bijbehorende kosten betalen. U kunt een loodgieter bellen om de verstopping op te lossen. Woont u in een huurwoning? Dan moet uw verhuurder het probleem oplossen.

Let op: de rioolhuisaansluiting is de gehele leiding binnen de woning én buiten de woning. Buiten vanaf de gevel tot aan het punt waarop deze inprikt in het openbare hoofdriool van de gemeente Rotterdam. Een deel van de rioolhuisaansluiting ligt dus onder het openbare gebied!

Als het openbare hoofdriool verstopt zit, moet de gemeente de verstopping oplossen. De kosten hiervoor zijn voor rekening van de gemeente. Een verstopping in het openbare hoofdriool kunt u melden via de MeldR app. Door het hoofdriool leeg te zuigen wordt het probleem meestal vrij snel verholpen en stopt de wateroverlast. Als het water niet verdwijnt, onderzoekt de gemeente of een storing aan een gemaal de oorzaak kan zijn. Het verhelpen van deze storing kan enige tijd in beslag nemen. Kijk op de pagina niet in het riool voor wat u kunt doen om rioolverstopping te voorkomen.

Er hoeft trouwens geen sprake te zijn van een verstopping. Als het hard regent kan het gemeenteriool vol komen te staan. Dan kan er ook water omhoog komen bij uw aansluitpunt. U bent zelf verantwoordelijk voor het nemen van de juiste maatregelen binnenshuis. Een maatregel om dit tegen te gaan kan zijn het aanbrengen van een pompje en/of een terugslagklep. Een loodgieter kan uw huisaansluitingen controleren en advies geven.

Elke straatkolk heeft een afsluitklepje bij de ingang, zodat er geen open verbinding is tussen het riool en de straat. Als dit zogenaamde ‘stankklepje’ niet functioneert, kan het gebeuren dat u op straat een rioollucht ruikt.

Stadsbeheer is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het riool en de kolken. Via de MeldR app kunt u een melding achterlaten over stankoverlast in de buitenruimte waarvan u vermoedt dat het uit het riool komt. Vaak is het goed bevestigen van het klepje of een ander klepje terugplaatsen voldoende om het probleem op te lossen.

Kijk op de pagina Alles over grondwater.

In Rotterdam worden de gemalen in de stad op afstand bewaakt door de afdeling Water van Stadsbeheer. De meeste schakelkasten bij een gemaal hebben een lichtsignaal dat kan branden.

Als er een storing aan het gemaal is, dan gaat de rode lamp branden die op de schakelkast zit. Daarnaast zijn er sommige huishoudens in Rotterdam die te laag liggen voor een goede afvoer naar het hoofdriool. De huisaansluiting ligt dan lager dan het hoofdriool. Bij deze woningen wordt het afvalwater via een zogenaamde vacuümpomp in het hoofdriool gepompt. Eigenlijk is een vacuümpomp een klein rioolgemaaltje voor één of soms een paar woningen.

Via de MeldR app kunt u een melding achterlaten als:

• De rode lamp op een gemaal brandt.
• Er een storing is in de vacuümput waardoor het afvalwater niet meer wordt afgevoerd, maar overstort op de sloot.

Stadsbeheer stelt direct een onderzoek in naar de oorzaak van de storing en verhelpt het probleem met het gemaal.

Ook u kunt een steentje bijdragen aan het goed functioneren van het watersysteem en voorkomen van problemen:

• Gooi afval in de prullenbak in plaats van op straat. Afval dat in water en straatputten terecht komt, verstopt riolering en duikers. Duikers zijn buizen in de grond die watergangen met elkaar verbinden. Bovendien kunnen vogels en vissen gewond en verstrikt raken.  
• Voorkom verstoppingen van het riool. Spoel geen spullen door de wc of de gootsteen die daar niet thuishoren. Denk bijvoorbeeld aan:
  • schoonmaakdoekjes
  • vochtig toiletpapier
  • (frituur)vet
  • maandverband
  • tampons
  • condooms
  • medicijnen
  • kattenbakgrit
  • Kijk op de pagina niet in het riool voor meer informatie. 
• Leg uw tuin niet vol met stenen. Gras en perken zorgen ervoor dat water in de grond kan zakken. Tegels en dergelijke verhinderen dit en zorgen voor een versnelde afvoer naar lagere plekken. Dit kan de straat zijn, de tuin van de buren, maar ook kelders en woonkamers!
• Vang water van het dak op in een regenton. Dit water kunt u ook gebruiken voor het sproeien van de tuin. Ook uw ramen maakt u er streeploos mee schoon. Zorg er wel voor dat uw regenton niet helemaal gevuld is, anders loopt deze over bij een hevige bui. 
• Gebruik minder drinkwater in huis:
  • maak gebruik van een spaarknop bij het doortrekken van de wc
  • zet douche en kraan minder hard aan (de hoofdkraan minder ver open zetten bespaart al veel water)
  • maak gebruik van kortere/zuinigere wasprogramma's op uw wasmachine.
• Minder watergebruik leidt tot minder huishoudelijk afvalwater. Zo raakt het het riool minder snel vol als tegelijkertijd regenwater in het riool terecht komt. Bovendien bespaart u tientallen tot honderden euro's per jaar wanneer u uw waterverbruik vermindert.
• Zorg voor een goed functionerende inpandige riolering en rioolhuisaansluiting, vooral in ondergrondse ruimtes zoals een kelder of een souterrain.
• Zorg dat de vloeren, muren en doorvoeren van kabels en leidingen in uw kelder of souterrain waterdicht zijn.

Lees hierover alles op de pagina Waterveiligheid.

Soms ziet u vissen aan het wateroppervlak naar adem happen. Er zit dan weinig zuurstof in het water. Als het zuurstofgehalte erg laag wordt, kunnen de vissen sterven.

Ziet u meerdere vissen in het water naar zuurstof happen en/of dood in het water liggen? Neem dan contact op met de gemeente via de MeldR app. Link opent een externe pagina. Dode dieren moeten namelijk om gezondheidsredenen zo snel mogelijk verwijderd worden. Vissen in ademnood worden zoveel mogelijk door specialisten (zoals onze boswachters of medewerkers van de Dierenambulance) meegenomen. Als het mogelijk is worden ze ergens anders uitgezet.

Een laag zuurstofgehalte kan verschillende oorzaken hebben:

• De baggerlaag verbruikt veel zuurstof
• Het is een warme dag, waardoor de temperatuur van het water stijgt en het water minder zuurstof bevat. Dit komt vooral voor in wateren die minder diep zijn
• Het heeft hard geregend en de riolering loost het water via een zogenaamde overstort in het oppervlaktewater. Het rioolwater is warmer dan het oppervlaktewater en bevat minder zuurstof

Gemeente en waterschappen proberen zuurstofverminderde of -loze situaties uiteraard zoveel mogelijk te voorkomen. Zo wordt het oppervlaktewater doorgespoeld met vers water. Er worden buffersystemen/maatregelen in het riool aangebracht of toegepast zodat het riool zo min mogelijk tot overstort komt.

Een rioolaansluiting vraagt u aan via de pagina rioolaansluitvergunning aanvragen.

Het rioleringsbeleid van de gemeente ligt vast in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP), vastgesteld door de gemeenteraad in december 2015. Het plan is opgesteld door Stadsbeheer Rotterdam, afdeling Water. In het wettelijk verplichte rioleringsplan laat Rotterdam zien welke aanpassingen nodig zijn in het stedelijk watersysteem voor de toekomst.

Bekijk het volledige plan op de pagina Gemeentelijk rioleringsplan (GRP).

Bekijk de pagina visvergunning.

Werken aan het riool kan niet zomaar. Wij moeten precies weten waar en waarom aan het riooltransportsysteem wordt gewerkt. Dit is belangrijk om de procesvoering, de veiligheid in de directe omgeving en vooral de veiligheid van de mensen die aan het riooltransportsysteem werken, te waarborgen.

Groen licht met vrijgavebewijs

Daarom werkt de gemeente met vrijgavebewijzen (VGB). Iedereen die aan het gemeentelijk riooltransportsysteem wil werken, moet vooraf een vrijgavebewijs aanvragen. Alleen met dit bewijs op zak mag je aan de slag. Dit geldt voor alle opdrachtgevers zoals bijvoorbeeld de gemeente zelf, het Havenbedrijf Rotterdam, aannemers, riolerings- en ontstoppingsbedrijven maar ook particulieren.

Aanvraag vrijgavebewijs

Vraag het VGB gratis aan bij de VGB coördinator. Link opent een externe pagina van de gemeente Rotterdam. Aan het bewijs zit een einddatum vast. Als werkzaamheden aan het riooltransportsysteem uitlopen, bijvoorbeeld door slechte weersomstandigheden, moet een nieuwe VGB-aanvraag worden gedaan. De doorlooptijd van aanvraag tot goedkeuring duurt maximaal 14 werkdagen (een startoverleg maakt deel uit van de procedure).

Afmelden na afloop

Als de werkzaamheden aan het riooltransportsysteem klaar zijn, is het belangrijk dat u het VGB ook weer afmeldt. Zo blijft de informatie actueel. Afmelden gaat door het inleveren van het VGB. Hoe dit precies gaat, hoort u in het startoverleg.

Aanvullende informatie

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stuur dan een e-mail naar vgb@rotterdam.nl. Link opent een externe pagina. De VGB coördinator neemt dan zo snel mogelijk contact met u op.

• Ons water. Link opent een externe pagina
• Leidingen- en ingravingensysteem. Link opent een externe pagina
• Samenwerken ondergrond
• Evides Waterbedrijf. Link opent een externe pagina
• Rotterdams Klimaatprogramma. Link opent een externe pagina
• Stichting RIONED. Link opent een externe pagina
• Water – Informatiepunt Leefomgeving (IPLO). Link opent een externe pagina
• Goed rioolgebruik en vochtige doekjes. Link opent een externe pagina
• Informatie over riolering. Link opent een externe pagina
• Alles over de haven en het Havenbedrijf. Link opent een externe pagina
• Kwaliteit zwemwater in Zuid-Holland. Link opent een externe pagina
• STOWA. Link opent een externe pagina
• Expertisenetwerk Waterveiligheid. Link opent een externe pagina

Hieronder staat leuke en educatieve informatie over water. Zoals een leuk stripverhaal over de weg van het water nadat het door het toilet of het doucheputje is verdwenen. Of een link naar de site van het Nederlands Watermuseum. Dat is een écht doe-museum. Je kunt er een tochtje maken door het riool en waterproefjes doen. En er alles te weten komen over dijkbeheer, drinkwater, grondwater en watergebruik.

Weet jij al wat je wilt worden?

Als je weet welke beroepen en bedrijven er allemaal zijn, kun je beter je vervolgopleiding kiezen. Rotterdamse basis- en vmbo-scholen zijn daarom van harte welkom om een kijkje in de keuken bij de gemeente te nemen. Bijvoorbeeld met een bezoek aan het gemaal aan de Westersingel.

Tijdens deze bliksemstage maak je in twee uur tijd kennis met de wereld van het water. Na afloop heb je een reëel beeld van wat het werken bij de afdeling Water inhoudt.

Rotterdam draagt op deze manier graag bij aan de ontwikkeling en groei van haar bewoners en toekomstige professionals. Misschien ben jij over een paar jaar onze nieuwste collega!

Interesse?

Wil jouw school zich opgeven voor een bliksemstage? Stuur dan een e-mail. Link opent een externe pagina of kijk op jinc.nl. Link opent een externe pagina.

• Droppie Water. Link opent een externe pagina
• Watereducatie.nl. Link opent een externe pagina
• School tv: Afvalwater. Link opent een externe pagina
• School tv: De reis van het water. Link opent een externe pagina
• School tv: Waterzuivering. Link opent een externe pagina
• Schooltv: Waterzuivering 2. Link opent een externe pagina
• School tv: Straatputten. Link opent een externe pagina
• Nederlands Watermuseum. Link opent een externe pagina
• De Maeslantkering. Link opent een externe pagina
• Fietsen langs het water in Rotterdam. Link opent een externe pagina